بزرگسالان سریع‌تر یاد می‌گیرند، کودکان بهتر حفظ می‌کنند

تحقیقی جدید نشان می‌دهد که بزرگسالان مهارت‌ها را سریع‌تر یاد می‌گیرند، اما کودکان آنها را بهتر حفظ می‌کنند.

به گزارش تک‌ناک، برخلاف باور عمومی، کودکان به طور طبیعی مهارت‌های جدید را بهتر از بزرگ‌ترها یاد نمی‌گیرند. در واقع، بزرگسالان مهارت‌ها را سریع‌تر از کودکان یاد می‌گیرند، هرچند که سریع‌تر هم فراموش می‌کنند. اما به نظر می‌رسد که خواب بهتر به کودکان کمک می‌کند تا بهتر یاد بگیرند. این یافته‌ها می‌توانند به بهبود روش‌های آموزشی در زمینه‌های مختلف کمک کنند.

در کتاب‌های درسی و مراجع علمی گفته می‌شود که کودکان در یک بازه سنی خاص، از حدود ۸ سالگی تا بلوغ، بهتر از بزرگسالان مهارت‌های جدید را یاد می‌گیرند.

این دوران به عنوان «دوران طلایی یادگیری مهارت‌های حرکتی» شناخته می‌شود. اما یسپر لوندبای-جنسن، استاد دانشگاه کپنهاگ، می‌گوید که هیچ دلیل فیزیولوژیکی برای وجود چنین دوران طلایی وجود ندارد.

باور عمومی درباره اوج یادگیری مهارت‌های حرکتی پیش از بلوغ، محققان را به تحقیق در مورد نحوه تأثیر تفاوت‌های سنی در سیستم عصبی مرکزی بر یادگیری مهارت‌های حرکتی واداشت. نتایج این تحقیق اکنون در مجله Developmental Science منتشر شده است.

در این مطالعه، محققان توانایی‌های یادگیری حرکتی ۱۳۲ شرکت‌کننده را از چهار گروه سنی مختلف آزمایش کردند، که شامل ۸-۱۰ سال، ۱۲-۱۴ سال، ۱۶-۱۸ سال و ۲۰-۳۰ سال بود.

در یک محیط آزمایشگاهی، شرکت‌کنندگان تمرین حرکت دادن نشانگر روی صفحه نمایش کامپیوتر را با حرکات سریع و دقیق انگشتان انجام دادند.

شرکت‌کنندگان بزرگسال سریع‌تر یاد گرفتند

عملکرد شرکت‌کنندگان بلافاصله پس از معرفی وظیفه (به عنوان مبنا)، در زمان جلسه آموزشی و دوباره ۲۴ ساعت بعد اندازه‌گیری شد.

در جلسه تمرینی، گروه‌های سنی ۱۶-۱۸ سال و ۲۰-۳۰ سال، مهارت‌های خود را بیشتر از گروه ۸-۱۰ ساله بهبود دادند.

میکل مالینگ بک، نویسنده اصلی مقاله تحقیقاتی توضیح داد: «به نظر می‌رسد نوجوانان و بزرگسالان جوان توانایی بیشتری برای یادگیری سریع مهارت‌های جدید دارند. چرا که کودکان به‌ ویژه در یادگیری کوتاه‌مدت و مهارت‌های حرکتی، پیشرفت کمتر و کندتری داشتند، دست‌کم در زمینه‌ای که این مطالعه بررسی کرده است.»

اگرچه محققان قادر به شناسایی دلایل دقیق برای اینکه بزرگسالان سریع‌تر یاد می‌گیرند نیستند، اما چند نظریه دارند.

یسپر لوندبای-جنسن یکی از محققان این مطالعه، گفت: «نتایج نشان می‌دهند هرچه سن شرکت‌کنندگان بیشتر باشد، در مراحل اولیه آموزش مهارت بهتری دارند. این یعنی بزرگسالان بهتر از کودکان از فرصت‌های یادگیری استفاده می‌کنند.»

او معتقد است که توانایی بالاتر در پردازش اطلاعات و گسترش مغز ممکن است در این تفاوت نقش داشته باشد. به عبارت دیگر، بزرگسالان امکان دارد تجربه بیشتری در دریافت دستورالعمل‌ها و تبدیل آنها به عمل داشته باشند.

لوندبای-جنسن تصریح کرد: «این تفاوت ممکن است به دلیل سیستم عصبی توسعه‌یافته بزرگسالان باشد که شرایط ساختاری بهتری برای یادگیری فراهم می‌آورد. به عبارت دیگر، پس از سال‌ها تحصیل، بزرگسالان ممکن است یادگیرندگان باتجربه‌تری باشند و بنابراین در یادگیری موارد جدید کارآمدتر عمل کنند.»

کودکان بیشتر از خواب بهره می‌برند

میکل مالینگ بک بیان کرد: «وقتی به وضعیت شرکت‌کنندگان از پایان تمرین تا زمانی که روز بعد دوباره برمی‌گردند، نگاه می‌کنیم، وضعیت تغییر می‌کند. در حالی که کودکان در طول شب پیشرفت می‌کنند، بزرگ‌ترها مقداری از توانایی خود را از دست می‌دهند. به این معنی که کودکان بهتر از بزرگسالان می‌توانند مهارت‌هایی که یاد گرفته‌اند را پس از تمرین تثبیت و تقویت کنند.»

طبق گفته محققان، این موضوع نشان می‌دهد که خواب بیشتر به یادگیری و حافظه کودکان کمک می‌کند. اما عوامل دیگری نیز ممکن است در این فرایند دخیل باشند.

به عنوان مثال، کودکان بزرگ‌تر و بزرگسالان اغلب خواب کمتری دارند و در طول روز با فعالیت‌های رقابتی بیشتری روبه‌رو هستند. فرایندهای تثبیت حافظه در سیستم عصبی، ساعت‌ها پس از پایان تمرین ادامه می‌یابند.

یسپر لوندبای-جنسن توضیح داد: «وقتی یک کلاس ریاضی تمام می‌شود، مغز همچنان به کار روی آنچه که آموخته است ادامه می‌دهد و در این فرایند حافظه را تقویت می‌کند. خواب به تثبیت حافظه کمک می‌نماید. اما انجام فعالیت‌های دیگر در ساعات پس از آن، به‌ ویژه فعالیت‌هایی که شامل یادگیری می‌شوند، می‌تواند با فرایندهای حافظه و تثبیت آنچه که تازه آموخته شده است، تداخل پیدا کند.»

تأثیر سن بر فرایندهای یادگیری و مهارت‌آموزی

این مطالعه نشان می‌دهد که هرچند نتایج کلی یادگیری در بزرگسالان و کودکان مشابه است، اما فرایند یادگیری بسته به سن متفاوت است و سیستم عصبی مرکزی فرد نقش مهمی در این تفاوت‌ها دارد.

طبق گفته محققان، نتایج این مطالعه می‌تواند در زمینه‌های آموزش و تربیت که شامل مهارت و حرکت می‌شود، مانند ورزش و موسیقی، مفید باشد. یسپر لوندبای-جنسن اشاره می‌کند که این نتایج در سایر زمینه‌ها نیز اهمیت دارد.  

او گفت: «برای افرادی که می‌خواهند مهارت‌های خود را بهبود بخشند، ضروری است که تمرینات به‌ طور مناسب طراحی شوند تا هر فرد بهترین استفاده را از وقت خود ببرد. این نکته برای افرادی که در حال درمان برای بازگرداندن توانایی‌های حرکتی‌ خود هستند نیز اهمیت دارد.»

لوندبای-جنسن تأکید کرد: «ما امیدوار هستیم که این درک جدید از تفاوت‌های سنی بزرگسالان و کودکان و فرایندهای بعد از تمرین، به فیزیوتراپیست‌ها، کاردرمانگران و دیگر متخصصان کمک کند تا برنامه‌های آموزشی بهتری طراحی کنند.»