رقیب نورالینک می‌گوید با ایمپلنت چشم خود بینایی را به نابینایان بازمی‌گرداند

داوطلبان شرکت در مطالعه‌ی بالینی «ساینس کورپوریشن»، برای سال‌ها با از دست‌دادن تدریجی دید مرکزی دست‌وپنجه نرم می‌کردند؛ یعنی همان چیزی که به ما امکان می‌دهد چهره‌ها، حروف و جزئیات را با وضوح ببینیم. سلول‌های گیرنده‌ی نور در چشم‌های این افراد، رو به زوال بود و دیدشان را روزبه‌روز تارتر می‌کرد.

اما بعضی از شرکت‌کنندگان با وجود آنکه به‌طور رسمی نابینا محسوب می‌شوند، اکنون پس از دریافت آزمایشی ایمپلنت بازیابی بینایی، به‌اندازه‌ای بهبود یافته‌اند که می‌توانند کتاب بخوانند، کارت‌بازی و حتی جدول کلمات را حل کنند. شرکت ساینس کورپوریشن که در کالیفرنیا مستقر است و در زمینه‌ی رابط مغز و کامپیوتر فعالیت می‌کند، اکنون نتایج اولیه‌ی آزمایش خود را به اشتراک گذاشته است.

مکس هدک، مدیرعامل فعلی ساینس و مدیرکل سابق نورالینک، وقتی برای اولین بار ویدیویی از فرد نابینایی را تماشا کرد که با استفاده از ایمپلنت در حال خواندن بود، شگفت‌زده شد. او که شرکت ساینس را در سال ۲۰۲۱ و پس از ترک نورالینک تأسیس کرد، فناوری ایمپلنت چشم جدید را اوایل امسال از شرکت پیکسیوم ویژن خریداری کرد. هدک می‌گوید: «فکر نمی‌کنم کسی تاکنون چنین چیزی را در این حوزه دیده باشد.»

نتایج خیره‌کننده به‌لطف ایمپلنت «پریما» حاصل شده است؛ تراشه‌ای مربعی با ابعاد دو میلی‌متری که در طی عمل جراحی ۸۰ دقیقه‌ای، در پشت چشم و زیر شبکیه قرار می‌گیرد. این سیستم با استفاده از عینک مخصوص مجهز به دوربین، اطلاعات تصویری را دریافت و الگوهای نور فروسرخ را به تراشه منتقل می‌کند. تراشه با دربرگیری ۳۷۸ پیکسل حساس به نور، مثل پنل خورشیدی کوچکی به‌کار می‌آید که نور را به الگوی تحریک الکتریکی تبدیل می‌کند، سپس آن پالس‌های الکتریکی را به مغز می‌فرستد و مغز این سیگنال‌ها را به تصاویر تبدیل می‌کند. بدین ترتیب، فرآیند دید طبیعی تقلید می‌شود.

وجود نقاط فسفن برای تشخیص کلی اشیاء و افراد به شکل نقطه‌های سفید، مفید است. اما در کل شباهت چندانی به بینایی طبیعی ندارد. یکی از این دستگاه‌ها به نام «آرگوس II» که از الکترودهای بزرگ‌تر روی شبکیه استفاده می‌کرد، در سال ۲۰۱۱ در اروپا و در سال ۲۰۱۳ در آمریکا تأیید شد. بااین‌حال، شرکت سکند سایت، سازنده‌ی آن، به‌دلیل مشکلات مالی در سال ۲۰۲۰ تولید دستگاه را متوقف کرد. در این بین، نورالینک و برخی شرکت‌ها در تلاش هستند که چشم را به‌کلی دور بزنند و مستقیماً قشر بینایی مغز را تحریک کنند.

هدک توضیح می‌دهد که تفاوت اصلی «پریما» با سایر ایمپلنت‌های شبکیه، این است که تراشه پریما توانایی ایجاد «بینایی شکلی» را دارد؛ یعنی شکل‌ها، الگوها و سایر عناصر بصری اشیا را تشخیص می‌دهد. البته دید کاربران پریما همچنان کاملاً طبیعی نیست؛ مثلاً تصاویر را با رنگ‌های واقعی نمی‌بینند، بلکه تصویری پردازش‌شده با ته‌رنگ زرد را مشاهده می‌کنند.