نام کاربری یا نشانی ایمیل
رمز عبور
مرا به خاطر بسپار
افرادی که بتوانند ماه (یا خورشید) را در نزدیکی افق تماشا کنند، با این پدیده آشنا هستند که ماه در آنجا نسبت به زمانی که بالای سر ما است، بسیار بزرگتر بهنظر میرسد. اما اندازه گیریهای ساده از ماه نشان میدهد این موضوع واقعی نیست و اندازهی ماه وقتی در افق قرار دارد و وقتی […]
افرادی که بتوانند ماه (یا خورشید) را در نزدیکی افق تماشا کنند، با این پدیده آشنا هستند که ماه در آنجا نسبت به زمانی که بالای سر ما است، بسیار بزرگتر بهنظر میرسد. اما اندازه گیریهای ساده از ماه نشان میدهد این موضوع واقعی نیست و اندازهی ماه وقتی در افق قرار دارد و وقتی بالای سر ما میرود، تفاوتی ندارد. درواقع، بزرگ بهنظر رسیدن ماه در افق توهم است.
توهمِ بزرگ بهنظر رسیدن ماه در افق بسیار قدیمی است. این توهم به خط میخی روی لوحی گلی از شهر باستانی نینوا به تصویر کشیده شده است که قدمتش به قرن هفتم پیش از میلاد میرسد.
تلاشها برای توضیح این پدیده نیز قدیمی و بیشترشان نادرست است. برای مثال، ارسطو آن را به اثرات مه نسبت داد. بدیهی است این توضیح درست نیست، چرا که این توهم حتی در هوای کاملا صاف هم ظاهر میشود.
ایده مرتبطی که امروزه همچنان رواج دارد، این است که هوای زمین مانند عدسی عمل میکند و نور ماه را میشکند و آن را بزرگتر نشان میدهد. اما میدانیم این توضیح نیز درست نیست؛ زیرا اندازهگیریها نشان میدهد ماه صرفنظر از جایی که در آسمان قرار دارد، یک اندازه دارد.
بزرگ بهنظر رسیدن ماه در افق توهم است
درواقع، درحالیکه هوای نزدیک به افق واقعاً مانند عدسی عمل میکند، تاثیر واقعیاش این است که خورشید و ماه را مانند بیضیهای فشردهشدهی تخت جلوه میدهد، نه اینکه صرفا آنها را بزرگتر بهنظر آورد. پس علت این نمیتواند باشد.
یکی دیگر از توضیحات رایج اما اشتباه این است که وقتی ماه در افق قرار دارد، ما ناخودآگاه آن را با اشیاء نزدیک مانند درختان و ساختمانها مقایسه میکنیم و فکر میکنیم بزرگتر است. اما این توضیح نیز نمیتواند درست باشد؛ زیرا توهم مذکور حتی زمانی که افق خالی باشد (مانند دریا یا دشت) نیز رخ میدهد. علاوهبراین، اگر در شهر باشید و ماه را در آسمان بالای ساختمانها ببینید، بزرگ نیست و به اندازهی عادی خود بهنظر میرسد.
بااینحال، ماه همچنان در افق بزرگتر بهنظر میرسد. آزمایشهایی که در دهههای ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ توسط اروین راک و لوید کافمن، روانشناسان شناختی (که اوت گذشته از دنیا رفت) انجام شد، نشان داد مردم ماه را در افق بسیار بزرگتر میبینند و گاهی آن را تا سه برابر بزرگتر از زمانی که بالای سرشان است، درک میکنند.
اما اگر نشانههای بصری موقعیت ماه از بین برود، این توهم ناپدید میشود. برای مثال، اگر از درون لوله دستمال کاغذی به ماه نگاه کنید، موجب میشود صرفنظر از مکان آن در آسمان به یک اندازه بهنظر برسد. پس بالاخره علت چیست؟ مانند بسیاری از موضوعات در علم، دو اثر در اینجا وجود دارد.
یکی توهم پونزو است. در سادهترین شکلهای آن، دو خط افقی موازی با طول برابر (مانند علامت مساوی) بین دو خط قرار میگیرند که تقریبا عمودی هستند، اما در نزدیکی بالا کمی همگرا میشوند. اکنون به خطوط افقی نگاه کنید: خط بالایی بلندتر بهنظر میرسد با اینکه طول آنها برابر است. تقریبا غیرممکن است که آنها را نابرابر نبینید.
توهم پونزو علت اصلی توهم ماه است
نسخههای زیادی از توهم پونزو وجود دارد، اما همه به فریب مغز با استفاده از چشمانداز متکی هستند. ما دو خط تقریبا عمودی را متمایل به هم تفسیر نمیکنیم، بلکه مانند ریل آهن، به شکل دو خط موازی میبینیم که در دوردستها به هم نزدیک میشوند.
این ادراک که خطوط در فضای دو بعدی ظاهراً در نقطهای به نام «نقطه ناپدیدشدن» به هم میرسند، معمولاً در هنر برای نمایش فواصل نسبی استفاده میشود. نکته کلیدی این است که طول دو خط افقی یکسان است. مغز ما هم آن را میبیند، اما خط بالایی را دورتر درک میکند. اگر خط بالایی دورتر باشد و اندازه ظاهری یکسانی داشته باشد، طبق منطق اشتباه مغز ما، باید ازنظر فیزیکی بزرگتر از خط پایینی باشد، بنابراین بزرگتر بهنظر میرسد.
پدیده توصیفشده بسیار شبیه توهم شگفتانگیز اتاق ایمز است که در آن دیوارها و زوایای غیرعادی و تحریفشده موجب میشوند دو فرد که قدشان یکسان است، بسته به جایی که در اتاق ایستادهاند، ازنظر اندازه بسیار متفاوت بهنظر برسند.
Source link
این مطلب بدون برچسب می باشد.
شرکت تنسنت مدل ویدئویی جدیدی به نام HunyuanVideo را به صورت متن باز منتشر کرده است. این مدل پیشرفته قادر به تولید ویدئوهای با کیفیت بالا بر اساس ورودیهای متنی است. به گزارش تکناک، HunyuanVideo با بهرهگیری از آخرین دستاوردهای هوش مصنوعی، میتواند ویدئوهایی با جزئیات بالا و انیمیشنهای روان ایجاد کند. انتشار این مدل […]
به گزارش مک رومرز، نسل سوم آیفون SE بهصورت رسمی در ۸ مارس ۲۰۲۲ (۱۷ اسفند ۱۴۰۰) رونمایی شد و اکنون بیش از هزار روز از عمر آن میگذرد. نسل اول آیفون SEزومیت اپل در سال ۲۰۱۶ در پاسخ به کسانی که خواهان ویژگیهای مهم آیفون بودند و در عین حال دستگاهی مقرونبهصرفه میخواستند، آیفون […]
یک پیشرفت شگفتانگیز در حوزه هوش مصنوعی، امکان تولید تصاویر دقیق از خیابانها تنها بر اساس صدای ضبط شده از آنها را فراهم کرده است. این فناوری نوآورانه که توسط محققان دانشگاه تگزاس در آستین توسعه یافته، میتواند انقلابی در زمینههای مختلف از جمله جرمشناسی و طراحی شهری ایجاد کند. به گزارش سرویس اخبار فناوری […]
به گزارش خبرآنلاین، در سال ۱۹۳۹، دقیقا قبل از آغاز جنگ جهانی دوم بود که آلبرت اینشتین نامهای به رئیس جمهور وقت آمریکا، یعنی فرانکلین روزولت نوشت و به او هشداری جدی داد:« ماده اورانیوم ممکن است تبدیل به منبع جدید و مهمی از انرژی در آینده نزدیک شود. این امکانپذیر است که بمبهای بسیار […]