ارتباط با وویجر ۱ قطع شد؛ اما فرستنده پشتیبان که ۴۳ سال خاموش بود، کاوشگر را نجات داد

به‌گفته‌ی مقام‌های ناسا، پس از بروز یک نقص فنی که خاموش‌شدن فرستنده‌ی اصلی رادیویی کاوشگر وویجر ۱ را در پی داشت، ارتباط دانشمندان با این فضاپیما از ۱۹ اکتبر تا ۲۶ اکتبر قطع شد. اما مهندسان به‌لطف فرستنده‌ی پشتیبان ضعیف‌تر وویجر ۱ که از سال ۱۹۸۱ استفاده نشده بود، موفق به برقراری ارتباط دوباره با کاوشگر شدند و اکنون درحال ارزیابی وضعیت آن هستند.

مقام‌های ناسا در پستی وبلاگی نوشتند: «فرستنده ظاهرا به‌وسیله‌ی سامانه‌ی حفاظت از خطای فضاپیما که به‌طور مستقل به مشکلات فضاپیما واکنش می‌دهد، خاموش شده است. به‌عنوان مثال، اگر فضاپیما بیش‌ازحد برق مصرف کند، این سامانه با خاموش‌کردن ابزارهای غیرضروری برای حفظ پرواز فضاپیما، مثل فرستنده‌ی اصلی رادیویی، انرژی را ذخیره می‌کند.»

برقراری ارتباط با دوقلوهای وویجر ساده نیست. وویجر ۱ که درحال‌حاضر بیش از ۲۴ میلیارد کیلومتر از زمین فاصله دارد، دورترین جسم انسان‌ساخت در جهان محسوب می‌شود. دستورات ارسال‌شده از زمین، ۲۳ ساعت در راه هستند تا به فضاپیما در موقعیت کنونی‌اش در محدوده‌ی فراتر از مرز منظومه شمسی برسند و ۲۳ ساعت دیگر نیز طول می‌کشد تا پاسخ‌های وویجر ۱ در زمین دریافت شوند.

به‌گفته‌ی ناسا، مشکل پیش‌آمده در ارتباطات فضاپیما، ۱۶ اکتبر و پس از ارسال فرمانی مبتنی بر فعال‌سازی یکی از گرمکن‌های وویجر ۱، آغاز شد. درحالی‌که انتظار می‌رفت فضاپیما از قدرت کافی برای اجرای این فرمان برخوردار باشد، درعوض فرمان ارسالی، سامانه‌ی حفاظت از خطای وویجر را را فعال کرد.

دو روز بعد، مهندسان ناسا ازطریق شبکه‌ی فضای دوردست ناسا (مجموعه‌ای جهانی از آنتن‌های رادیویی برای پشتیبانی از ماموریت‌های میان‌سیاره‌‌ای) به‌دنبال پاسخ وویجر ۱ گشتند؛ اما نتوانستند هیچ سیگنالی از فضاپیما را شناسایی کنند. تیم ماموریت سرانجام در همان روز سیگنال وویجر ۱ را پیدا کرد. بااین‌حال، روز بعد (۱۹ اکتبر) ارتباط با وویجر ۱ به‌طور کامل متوقف شد.

مهندسان گمان می‌کنند که در آن بازه‌ی زمانی، سامانه‌ی حفاظت از خطای وویجر ۱ دو مرتبه‌ی دیگر فعال شده است. به‌گفته‌ی ناسا، فعال‌سازی این سامانه فضاپیما را مجبور کرد که فرستنده‌ی اصلی رادیویی باند ایکس خود را خاموش کند و به فرستنده‌ی باند اس پشتیبان که از فرکانس متفاوتی استفاده می‌کند و «به‌میزان چشمگیر ضعیف‌تر» از فرستنده‌ی اصلی است، روی آورد.

ناسا افزود: «هرچند باند اس از انرژی کمتری استفاده می‌کند، وویجر ۱ از سال ۱۹۸۱ از آن برای برقراری ارتباط با زمین استفاده نکرده بود.»

تیم ماموریت نمی‌خواست با ارسال سیگنالی دیگر به فرستنده‌ی باند ایکس و راه‌اندازی دوباره‌ی سامانه‌ی حفاظت از خطا، فضاپیما را درمعرض خطر قرار دهد. درنتیجه، مهندسان در ۲۲ اکتبر فرمانی را به فرستنده‌ی باند اس فرستادند تا تایید کنند که فضاپیما واقعا درحال استفاده از این فرستنده است. دو روز بعد، سرانجام ارتباط با وویجر ۱ با موفقیت بازیابی شد.

اکنون تیم ماموریت می‌خواهد دریابد که در وهله‌ی اول چه مشکلی موجب فعال‌سازی سامانه‌ی حفاظت از خطای فضاپیما شد. اما به‌گفته‌ی ناسا، شناسایی مشکل ممکن است هفته‌ها به‌طول بینجامد.

وویجر ۱ که در سال ۱۹۷۷ به فضا پرتاب شد، در سال ۲۰۱۲ به فضای میان‌ستاره‌ای سفر کرد و به اولین فضاپیمایی تبدیل شد که از مرز منظومه شمسی گذر می‌کند. بااین‌حال، پیشروی در اعماق فضا موجب آسیب‌دیدن ابزارهای فضاپیما شده و شمار مشکلات فنی را افزایش داده است. در اوایل سال جاری، تیم ماموریت مجبور شد یک نقص ارتباطی دیگر را که موجب ارسال پیام‌های نامفهوم می‌شد، برطرف کنند.

هرچند سن و فاصله‌ی وویجر ۱ از زمین می‌تواند تعمیر و نگهداری آن را چالش‌برانگیز کند، کاوشگر همچنان به ارسال داده‌های حیاتی از محدوده‌ی فراتر از منظومه شمسی ادامه می‌دهد.