از خاک‌خوری تا خودکفایی؛ بازگشت کارخانه سوربیتول تیران به خط تولید

به گزارش ایسنا، کارخانه تولید سوربیتول شهرستان تیران در استان اصفهان، به‌عنوان نخستین و تنها تولیدکننده این محصول در ایران و غرب آسیا، پس از ۲۶ سال توقف با حمایت جهاد دانشگاهی و استفاده از فناوری‌های نوین داخلی به چرخه تولید بازگشته است. این پروژه نه‌تنها گامی مهم در راستای کاهش وابستگی کشور به واردات و بهبود اقتصاد منطقه برداشته، بلکه تأثیرات مثبت زیست‌محیطی و اشتغال‌زایی چشمگیری نیز به همراه داشته است.

پایان ۲۶ سال خاک خوری

کارخانه تولید سوربیتول در سال ۱۳۷۴ با هدف تولید مواد اولیه مورد نیاز صنایع دارویی، غذایی و شیمیایی راه‌اندازی شد. تکنولوژی این کارخانه از کشور ایتالیا خریداری شده بود و با همکاری کارشناسان ایتالیایی و آموزش پرسنل ایرانی آغاز به کار کرد. بااین‌حال، در سال ۱۳۷۷ به دلیل مشکلات مدیریتی، خروج کارشناسان خارجی و چالش‌های مرتبط با واردات، تولید متوقف شد.این توقف طولانی‌مدت، در سال ۱۳۸۸ با واگذاری سهام کارخانه به جهاد دانشگاهی و تلاش برای احیای خطوط تولید همراه شد. بازسازی تجهیزات و تأمین زیرساخت‌ها با همکاری وزارت دفاع از سال ۱۳۹۹ آغاز شد و نهایتاً در اواسط سال ۱۴۰۳ کارخانه به بهره‌برداری کامل رسید.

سوربیتول چیست؟

سوربیتول به‌عنوان یک ماده کلیدی در صنایع دارویی و غذایی نقش مهمی در تولید داروها، مکمل‌ها، آدامس، شکلات و مواد آرایشی دارد. پیش از راه‌اندازی مجدد این کارخانه، نیاز داخلی به‌طور کامل از طریق واردات تأمین می‌شد. این امر به دلیل تحریم‌ها و مشکلات ارزی، هزینه‌های بالایی برای کشور به همراه داشت.

سامان فتحی، مدیرعامل گروه صنایع دارویی، شیمیایی و غذایی شهید مدرس جهاددانشگاهی در این خصوص می‌گوید: همین محصول سوربیتول به شکل وارداتی و از طریق کشورهای مختلفی مانند هند، چین و آلمان به ایران می‌آید که کیفیت مطلوبی هم گاهی ندارد و با قیمت گزافی به کشور وارد می‌شود که کارخانه شهید مدرس نیمی از نیاز سوربیتول کشور به شکل مایع را تأمین می‌کند که برای بسیاری از شرکت‌ها راهگشا خواهد بود که این امر از خروج ارز از کشور تا حد زیادی جلوگیری می‌کند. تأثیر اصلی این مجموعه جلوگیری از خروج ارز از کشور است که کمک بزرگی به مملکت می‌کند.

کارخانه تولید سوربیتول تیران با ظرفیت تولید سالانه ۷۵۰۰ تن، امکان تأمین نیمی از نیاز داخلی را فراهم کرده است. همچنین، در برنامه‌های آینده این مجموعه، تولید محصولات دیگری مانند ویتامین C و سایر مواد اولیه دارویی نیز پیش‌بینی شده است که می‌تواند نقش مؤثری در خودکفایی صنعت دارویی کشور ایفا کند.با راه‌اندازی خط تولید ویتامین C و توسعه سایر محصولات دارویی، کارخانه تولید سوربیتول می‌تواند به یکی از قطب‌های صنعتی کشور تبدیل شود. این توسعه نه‌تنها به تأمین نیازهای داخلی کمک می‌کند، بلکه فرصت‌های صادراتی مناسبی نیز ایجاد خواهد کرد.

ارتقای سیستم‌های کنترلی با همکاری وزارت دفاع

یکی از مهم‌ترین چالش‌های این پروژه، فناوری پیچیده تولید سوربیتول بود. واکنش‌های شیمیایی تحت فشار و دمای بالا نیازمند دانش فنی پیشرفته و تجهیزات به‌روز است. با خروج کارشناسان خارجی در سال‌های اولیه، نگهداری و به‌روزرسانی این فناوری با مشکلاتی مواجه شد. برای غلبه بر این چالش، متخصصان داخلی با همکاری وزارت دفاع اقدام به ارتقای سیستم‌های کنترلی و جایگزینی تجهیزات قدیمی کردند. این تلاش‌ها نه‌تنها به بازسازی کامل کارخانه منجر شد، بلکه فناوری‌های پیشرفته‌تری نیز به فرایند تولید اضافه گردید.

ظرفیت اشتغال ۶ هزار نفری در شهرستان تیران ایجاد شد

راه‌اندازی مجدد کارخانه تولید سوربیتول در شهرستان تیران تأثیر قابل‌توجهی بر اقتصاد منطقه داشته است. در فاز نخست، این پروژه با ایجاد بیش از ۱۲۰ شغل مستقیم، از مهاجرت نیروی کار جلوگیری کرده و فرصت‌های شغلی جدیدی را برای نیروهای متخصص بومی فراهم نموده است.علاوه بر اشتغال مستقیم، کارخانه تأثیرات مثبتی بر مشاغل غیرمستقیم نظیر حمل‌ونقل و خدمات پشتیبانی داشته است. با توسعه فازهای آینده، پیش‌بینی می‌شود که ظرفیت اشتغال این مجموعه به بیش از ۶ هزار نفر برسد که می‌تواند به تحولی بزرگ در اقتصاد منطقه منجر شود.

کارخانه تولید سوربیتول یک واحد صنعتی سبز است

این پروژه به‌عنوان یک واحد صنعتی سبز شناخته می‌شود. کارخانه با استفاده از سیستم‌های تصفیه پیشرفته، پسماندهای شیمیایی را در سه مرحله تصفیه کرده و اثرات منفی بر محیط‌زیست را به حداقل رسانده است. همچنین، با کاهش واردات مواد اولیه، این پروژه نقش مهمی در صرفه‌جویی ارزی و حفظ منابع طبیعی ایفا می‌کند.

کارخانه تولید سوربیتول شهرستان تیران نماد موفقیت در استفاده از توانمندی‌های داخلی برای غلبه بر چالش‌های اقتصادی و صنعتی است. این پروژه با کاهش وابستگی به واردات، افزایش اشتغال‌زایی و کاهش اثرات زیست‌محیطی، نمونه‌ای از توسعه پایدار صنعتی در کشور محسوب می‌شود. 

انتهای پیام