تراشه Exynos 1580 معرفی شد؛ قلب قدرتمند میان‌رده‌های بعدی سامسونگ با گرافیک و پردازنده یک سر و گردن بالاتر

از چند سال پیش سامسونگ تصمیم گرفته که بیشتر محصولات میان رده خود را به تراشه‌های اختصاصی اگزینوس تجهیز کند. پس از عملکرد پایدار و مناسب نسل قبل با اگزینوس ۱۴۸۰، این شرکت برای گوشی‌های سال آینده که احتمالاً معروف‌ترین آنها گلکسی A56 خواهد بود، تراشه اگزینوس ۱۵۸۰ را معرفی کرده است. در ادامه به بررسی مشخصات این تراشه خواهیم پرداخت.

بسیاری از کاربران معتقدند که تراشه اکسینوس ۱۴۸۰ یک چیپ میان‌رده جذاب و به معنای واقعی کلمه، با عملکرد پایدار و مورد اعتماد بود. اما در کمال تعجب، سامسونگ در تنها در یک گوشی از این تراشه استفاده کرد، یعنی گلکسی A55.

شاید انتقادهایی که از قدرت پردازشی این گوشی در زمان‌های پس از انتشار می‌شد را بتوان عامل اصلی دانست که سامسونگ تصمیم گرفت دامنه استفاده از آن را گسترش ندهد ولی به احتمال فراوان امسال داستان متفاوت خواهد بود. اکنون جانشین تراشه قبلی با نامی قابل انتظار، یعنی اکسینوس ۱۵۸۰ معرفی شده و احتمالاً در گوشی گلکسی A56 که به زودی عرضه می‌شود، مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

فرایند ساخت و پردازنده اصلی

از حیث فنی باید گفت که مشخصات این تراشه نشان می‌دهد که نسبت به نسل قبل خود می‌تواند یک ارتقای بزرگ به حساب آید؛ چرا که سامسونگ آن را روی گره فرایند جدیدی تولید کرده و حالا از هسته‌های پردازشی ARMv9 و بخش گرافیکی با توان دو برابر قدرتمندتر از نسل قبلی در آن بهره گرفته است. به‌طور مشخص، این تراشه بر پایه فرآیند ۴ نانومتری نسل سوم سامسونگ با فناوری EUV FinFET ساخته شده است.

پردازنده اکسینوس ۱۵۸۰ به طراحی سه‌خوشه‌ای (سه کلاستره) استفاده می‌کند که شامل یک هسته قدرتمند Cortex-A720 با فرکانس ۲.۹ گیگاهرتز، سه هسته قدرتمند دیگر A720 با فرکانس ۲.۶ گیگاهرتز و چهار هسته کم‌مصرف A520 با فرکانس ۱.۹۵ گیگاهرتز می‌شود. این تغییر به تنهایی باعث افزایش قابل توجه عملکرد نسبت به اکسینوس ۱۴۸۰ می‌شود که از هسته‌های ARMv8 استفاده می‌کرد.

مشخصات کامل این تراشه را در جدول زیر می‌بینید:

قدرت پردازش گرافیکی اگزینوس ۱۵۸۰

پردازنده گرافیکی این تراشه بر پایه معماری RDNA 3 شرکت AMD طراحی شده و اکنون دو Work Group Processors دارد، در حالی که اکسینوس ۱۴۸۰ تنها یک پردازشگر داشت (اکسینوس ۲۴۰۰ دارای Work Group Processors است). سامسونگ اعلام کرده که عملکرد حداکثری GPU این تراشه تا ۳۷ درصد نسبت به نسل قبل افزایش یافته، در حالی که در همان سطح مصرف انرژی، می‌توان عملکردی تا ۲۰ درصد بالاتر را حاصل نمود.

برای توضیحات بیشتر در این زمینه باید بگوییم، در معماری RDNA، واحد پردازشگرهای گروه کاری یا WGP ها مجموعه‌ای از هسته‌های محاسباتی موازی هستند که با هم کار می‌کنند تا پردازش‌های گرافیکی و محاسباتی را سریع‌تر انجام دهند. پارامتر ارتقا یافته دیگر در بخش گرافیک این تراشه افزایش حافظه کش GL2 است. 

واحد پردازش عصبی (NPU) این تراشه توان محاسباتی ۱۴.۷ تاپس (TOPS) را ارائه می‌دهد. در حالی که اکسینوس ۱۳۸۰ تنها ۴.۹ ترافلاپس داشت و سامسونگ هیچ‌گاه برای این بخش اطلاعات رسمی در مورد مدل ۱۴۸۰ را اعلام نکرد.

اما هر دو NPU در مدل‌های ۱۴۸۰ و ۱۵۸۰ با عنوان “6K MAC” توصیف شده‌اند، بنابراین احتمالاً تفاوتی در این زمینه وجود ندارد. البته طبق برگه مشخصات منتشر شده برای ۱۵۸۰، واحد NPU جدید دارای حافظه کش ۲ مگابایتی است که تأثیر آن تنها پس از انجام آزمایشات بنچمارک مشخص خواهد شد.

پشتیبانی حافظه، دوربین و خروجی نمایشگر

تراشه اکسینوس ۱۵۸۰ از رم LPDDR5 و حافظه UFS 3.1 پشتیبانی می‌کند. در زمینه اتصالات، تغییر چندانی نسبت به قبل دیده نمی‌شود؛ از جمله پشتیبانی از ۵جی (شامل فرکانس‌های sub-6GHz و mmWave)، وای‌فای 6E یا همان ax و بلوتوث ۵.۴. در نظر داشته باشید که طبق اطلاعات منتشر شده این تراشه فاقد دیکودر AV1 به صورت سخت‌افزاری است.

با توجه به عملکرد مناسب نسل قبل، پشتیبانی از نمایشگر و دوربین مشابه نسخه قبلی باقی مانده است؛ شامل نمایشگرهایی با وضوح 1080p+ و نرخ تازه‌سازی ۱۴۴ هرتز و دوربین‌های تکی با وضوح ۲۰۰ مگاپیکسل (یا دو دوربین ۳۲+۳۲ مگاپیکسل با نرخ ۳۰ فریم بر ثانیه) و فیلم‌برداری 4K با نرخ ۶۰ فریم بر ثانیه.

اگرچه احتمال استفاده از دوربین ۲۰۰ مگاپیکسلی در گلکسی A56 کم است، اما سامسونگ اعلام کرده که تراشه جدید از پردازش تصویر بهتری نسبت به مدل قبلی برخوردار است.

کدام دستگاه‌ها از اگزینوس ۱۵۸۰ استفاده خواهند کرد؟

همانطور که اشاره کردیم، اکسینوس ۱۵۸۰ احتمالاً در گوشی گلکسی A56 که اوایل سال آینده رونمایی خواهد شد، مورد استفاده قرار گیرد (البته هم‌اکنون برخی بنچمارک‌های آن منتشر شده است). همچنین ممکن است برنامه‌هایی برای استفاده از این تراشه در تبلت‌ها نیز اندیشیده شود؛ به عنوان مثال، تبلت‌های گلکسی Tab S9 FE(+) در سال ۲۰۲۳ از اکسینوس ۱۳۸۰ استفاده کردند و شاید در سال ۲۰۲۵ نیز شاهد عرضه تبلت‌های میان‌رده‌ای با تراشه خوب Exynos 1580 باشیم.