رمزگشایی نهنگ دندان‌پارویی؛ ماجرای گونه‌ای که از انقراض بازگشت

دانشمندان گرد هم آمدند تا راز نادرترین نهنگ جهان را در مطالعه‌ای شگفت‌انگیز در نیوزیلند کشف کنند. گروهی کوچک از دانشمندان و متخصصان فرهنگی در نیوزیلند، روز دوشنبه، برای بررسی یکی از نادرترین نهنگ‌های جهان که به‌طور استثنایی حفظ شده است، گرد هم آمدند تا به معمایی که دهه‌ها طول کشیده، پاسخ دهند. این نهنگ از گونه‌ای است که تنها هفت مورد از آن تاکنون مشاهده شده و تقریباً هیچ اطلاعاتی درباره آن وجود ندارد.

به گزارش سرویس اخبار زیست محیطی رسانه فناوری تکنا، آنتون ون هلدن مشاور ارشد علوم دریایی در سازمان حفاظت نیوزیلند، که نام «نهنگ دندان‌پارویی» را برای این گونه انتخاب کرده، این رویداد را «فوق‌العاده» توصیف کرد و گفت: «برای من شخصاً باور نکردنی است.» ون هلدن که ۳۵ سال است به مطالعه نهنگ‌های منقار‌دار می‌پردازد، این اولین باری بود که در کالبدشکافی این گونه خاص شرکت می‌کرد.

معمای یک گونه مرموز

نهنگ دندان‌پارویی که در ماه ژوئیه در سواحل نیوزیلند به ساحل آمده بود، برای نخستین بار تحت مطالعه‌ای دقیق قرار گرفته است. این گونه تاکنون هرگز در دریا به‌صورت زنده مشاهده نشده و فهرست آنچه دانشمندان درباره آن نمی‌دانند، بسیار طولانی‌تر از آن چیزی است که می‌دانند. آنها نمی‌دانند این نهنگ در کدام بخش از اقیانوس زندگی می‌کند، چرا هرگز در طبیعت دیده نشده و یا حتی مغز آن چگونه است. همچنین سیستم گوارشی خاص آن، که در میان نهنگ‌های منقار‌دار متفاوت است، ناشناخته مانده و علت مرگ این نهنگ نیز مشخص نیست.

به گزارش سرویس اخبار علمی حیوانات رسانه فناوری تکنا، این نهنگ نر ۵ متری (۱۶ فوتی) در مرکز تحقیقاتی اینورمی در نزدیکی شهر دوندین، مورد بررسی قرار می‌گیرد و محققان امیدوارند طی یک هفته اطلاعات بیشتری درباره این گونه به‌دست آورند.

فرصتی نادر برای کشف‌های نوین

ون هلدن گفت: «ممکن است در این نهنگ انگل‌هایی پیدا کنیم که برای علم کاملاً جدید باشند.» او به‌ویژه مشتاق است که بداند این گونه چگونه صدا تولید می‌کند و چه چیزی می‌خورد. او افزود: «چه کسی می‌داند چه چیزهایی کشف خواهیم کرد؟»

از شش نمونه دیگر که پیش‌تر از این نهنگ کشف شده بودند، هیچ‌کدام به‌طور کامل حفظ نشده بودند و دفن شدند، پیش از آنکه آزمایش DNA هویت آن‌ها را تأیید کند.

تاریخچه کشفیات نهنگ دندان‌پارویی

نیوزیلند، به‌عنوان یکی از نقاط اصلی به گل نشستن نهنگ‌ها، از سال ۱۸۴۰ بیش از ۵۰۰۰ مورد از این پدیده را ثبت کرده است. نخستین بقایای نهنگ دندان‌پارویی در سال ۱۸۷۲ در جزیره پیت نیوزیلند کشف شد. نمونه‌های دیگری در دهه ۱۹۵۰ در جزیره‌ای دورافتاده و در سال ۱۹۸۶ در جزیره رابینسون کروزوئه در شیلی یافت شد.

تحلیل DNA در سال ۲۰۰۲ ثابت کرد که این سه نمونه متعلق به یک گونه بوده‌اند و این گونه از سایر نهنگ‌های منقار‌دار متمایز است. با این حال، تا سال ۲۰۱۰، زمانی که دو نهنگ کامل از این گونه در ساحل نیوزیلند مرده یافت شدند، دانشمندان نمی‌دانستند آیا این گونه منقرض شده است یا نه. اما هیچ‌کدام از این دو نهنگ نیز مورد مطالعه دقیق قرار نگرفتند.

مطالعه‌ای با احترام به فرهنگ مائوری

کالبدشکافی این نهنگ با دقت و آرامش انجام می‌شود زیرا با مشارکت مائوری‌ها، مردم بومی نیوزیلند، همراه است. مائوری‌ها نهنگ‌ها را «تاونگا» یا گنجینه‌ای ارزشمند می‌دانند و با احترامی ویژه، همانند یک نیاکان، با آن‌ها رفتار می‌کنند. اعضای قبیله محلی (ایوی) در تمام مراحل کالبدشکافی حضور خواهند داشت و از دانش سنتی خود استفاده می‌کنند.

اهداف آینده‌نگرانه دانشمندان

دانشمندان حاضر در این پروژه، از جمله برخی که از کشورهای دیگر به نیوزیلند آمده‌اند، امیدوارند این مطالعه نه‌تنها به درک علت مرگ این حیوان، بلکه به شناخت زندگی آن کمک کند. دکتر جوی ریدنبرگ، متخصص آناتومی تطبیقی از دانشکده پزشکی ایکان در نیویورک، گفت: «ما امیدواریم از طریق شناخت زندگی این نهنگ، کشف‌هایی انجام دهیم که به درک بهتر وضعیت انسانی نیز کمک کند.»

حیوانی از اعماق ناشناخته

اعتقاد بر این است که نهنگ‌های دندان‌پارویی در اقیانوس آرام جنوبی زندگی می‌کنند، منطقه‌ای که برخی از عمیق‌ترین دره‌های اقیانوسی جهان در آن قرار دارد. نهنگ‌های منقار‌دار عمیق‌ترین غواصان اقیانوس هستند و ممکن است به همین دلیل، این گونه نادر به‌ندرت در سطح آب دیده شود و همچنان در هاله‌ای از رمز و راز باقی مانده باشد. برای دیدن دیگر خبرها به صفحه اخبار علمی رسانه اخبار فناوری تکنا مراجعه کنید.