پیشگیری از هاری؛ از واکسن‌های خوراکی تا همکاری‌های بین‌المللی

به گزارش ایسنا، هاری به‌عنوان یکی از بیماری‌های ویروسی شناخته می‌شود که عامل آن، برخی ویروس‌های خانواده «رابدوویریده» هستند. این بیماری می‌تواند تمامی پستانداران خون‌گرم از جمله انسان را تحت تأثیر قرار دهد. حیوانات وحشی نظیر روباه‌ها، شغال‌ها و گرگ‌ها به‌عنوان مخازن اصلی این ویروس شناخته می‌شوند و چرخه انتقال ویروس در حیات وحش، یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در کنترل آن است. ویروس از طریق گزش یا تماس بزاق حیوان آلوده با زخم یا غشاهای مخاطی وارد بدن می‌شود و با پیشرفت به سیستم اعصاب مرکزی، علائم بیماری ظاهر می‌شود. این علائم شامل مشکلات عصبی شدید است که معمولاً به مرگ بیمار ختم می‌شود.

ضرورت تحقیق درباره هاری ناشی از تهدید جدی آن برای سلامت عمومی و محیط زیست است. شیوع این بیماری علاوه بر آسیب به انسان، می‌تواند تعادل زیست‌بوم را مختل کرده و حیات بسیاری از گونه‌های جانوری را به خطر بیندازد. برای مقابله با این تهدید، تحقیقات علمی گسترده‌ای انجام شده تا بتوان راهکارهای مؤثری برای پیشگیری و کنترل آن ارائه داد. این پژوهش‌ها می‌توانند کمک شایانی به کاهش موارد ابتلا و پیامدهای ناشی از این بیماری کنند.

نازنین شعبان سلمانی، پژوهشگر گروه بهداشت مواد غذایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی تبریز، با همکاری چندین مرکز تحقیقاتی معتبر در ایران، مطالعه‌ای را با هدف بررسی وضعیت هاری در حیات وحش و ارائه راهکارهای کنترلی انجام داده است. این تحقیق به دنبال شناسایی روش‌هایی برای کاهش انتقال ویروس هاری در میان حیوانات وحشی و جلوگیری از گسترش آن به انسان بوده است.

برای انجام این پژوهش، مقالات و گزارش‌های مرتبط در سال‌های مختلف با استفاده از کلیدواژه‌هایی چون «هاری»، «کنترل هاری» و «واکسیناسیون خوراکی» بررسی شدند. از میان منابع متعدد، ۵۲ مقاله و گزارش علمی انتخاب شد که راهکارهای مختلف کنترل هاری در حیات وحش را مورد تحلیل قرار داده بودند.

محققان با مطالعه این منابع، روش‌هایی نظیر واکسیناسیون خوراکی و برنامه‌های مدیریتی حیوانات وحشی را به‌عنوان استراتژی‌های اصلی معرفی کردند.

نتایج این تحقیق نشان می‌دهند که برنامه‌های مؤثر کنترل هاری شامل مجموعه‌ای از اقدامات مانند گزارش‌دهی دقیق موارد هاری، واکسیناسیون خوراکی حیوانات وحشی، واکسیناسیون گسترده حیوانات خانگی به‌ویژه سگ‌ها و آموزش عمومی است. این اقدامات نه‌تنها به کاهش شیوع بیماری در میان حیوانات وحشی کمک می‌کنند، بلکه به سلامت عمومی انسان‌ها نیز یاری می رسانند.

پژوهشگران تأکید دارند که پیشگیری از مرگ‌ومیر ناشی از هاری انسانی نیازمند همکاری مستمر میان بخش‌های سلامت انسانی و دامپزشکی است. این همکاری‌ها می‌توانند در قالب رویکرد سلامت واحد، به اجرای بهتر برنامه‌های پیشگیری و واکنش‌های سریع در مواقع شیوع بیماری کمک کنند. در ایران، با توجه به افزایش موارد هاری، تقویت ارتباط میان سازمان‌های مرتبط نظیر مراکز دامپزشکی، بهداشتی و محیط زیستی از اهمیت زیادی برخوردار است.

یکی از یافته‌های برجسته این تحقیق، تأثیر واکسیناسیون خوراکی در کاهش شیوع هاری در مناطق مختلف جغرافیایی است. این روش که با موفقیت در اروپا و آمریکای شمالی اجرا شده، می‌تواند به‌عنوان مدلی برای سایر کشورها، از جمله ایران، به کار رود. استمرار این برنامه‌ها و تأمین بودجه لازم برای اجرای بلندمدت آن ها از الزامات اصلی برای موفقیت است.

این پژوهش همچنین بر اهمیت افزایش آگاهی عمومی در خصوص واکسیناسیون و رفتار صحیح با حیوانات تأکید دارد. برنامه‌های آموزشی می‌توانند از بروز موارد جدید هاری جلوگیری کرده و سلامت جامعه را تضمین کنند. در نهایت، حذف کامل این بیماری نیازمند تلاش‌های بین‌المللی و تحقیقات بیشتر در زمینه تولید واکسن‌های پیشرفته و ابزارهای پایش است.

قابل ذکر است، این یافته ها در دوفصلنامه «پژوهش‌های بالینی دامپزشکی» وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، به چاپ رسیده اند. این نشریه با ارائه مقالات علمی معتبر، بستری برای گسترش دانش و راهکارهای کاربردی در حوزه سلامت حیوانات و انسان فراهم کرده است.

انتهای پیام