کشف زنبورهای حیله‌گری که مثل دزدان افسانه‌ای رفتار می‌کنند

غزال زیاری: تیمی به سرپرستی محققان ایالت پن اخیراً موفق به شناسایی ۲۲ گونه جدید از زنبورهای صفراوی شده‌اند و آن‌ها را به نام دزدان مشهور نام‌گذاری کرده‌اند. این کشف فرصت‌های جدیدی را در راستای تحقیقات آتی در مورد بیولوژی و بوم‌شناسی این زنبورها باز می‌کند.

رهبری این تحقیقات بر عهده یک دانشجوی فارغ‌التحصیل کالج علوم کشاورزی ایالت پن است که منجر به کشف و نام‌گذاری ۲۲ گونه جدید زنبورهای صفراوی شده است. در این مطالعه، نام‌ها و توضیحات جدید هرگونه به همراه راهنمای شناسایی آن‌ها ارائه‌شده و بدین ترتیب تعداد گونه‌های شناخته‌شده در این جنس زنبورها را تقریباً دو برابر خواهد کرد.

این زنبورهای کوچک، در ساختارهای کوچکی به نام گال زندگی می‌کنند که محل زندگی‌شان را از زنبورهای دیگر می‌دزدند؛ حالا این‌گونه از زنبورها با الهام از دزدان و شیادان مشهور تاریخ، اساطیر و فرهنگ‌عامه مثل Catwoman و Han Solo نام‌گذاری شده‌اند.

نام‌گذاری و شناسایی خلاقانه

مثلاً محققان یک‌گونه از این زنبور را با در نظر داشتن رنگ قرمز آتشینش، به نام پرومتئوس، تیتانی در اساطیر یونانی که آتش را از خدایان ربود و به بشریت هدیه داد، نام‌گذاری کردند.

لوئیس نستاسی، دانشجوی دکترای حشره‌شناسی ایالت پن و نویسنده اصلی این مقاله دراین‌باره توضیح داد که حالا که این گونه‌ها به‌درستی شناسایی‌شده‌اند، مسیر برای تحقیقات بیشتر در مورد زنبورهایی که تا پیش‌از این موردمطالعه قرار نگرفته شده بودند، هموار شده است. او در این رابطه گفت: «با نام‌گذاری این گونه‌ها، این امکان برای محققان دیگر نیز فراهم‌شده که بتوانند مطالعات دیگری را پیش ببرند؛ آن‌ها حالا می‌توانند زنبورهایی که تا پیش‌ازاین، ناشناخته بودند را شناسایی کنند. این یک پایگاه و یک راهنمای مناسب برای بررسی‌های آتی است و به ما در درک گسترده‌تر این گونه‌ها و اکوسیستم آن‌ها کمک خواهد کرد.»

این تحقیق برپایه مطالعه جداگانه تیم دیگری که بر روی تکامل زنبورهای صفراوی تمرکز داشتند، آغاز شد. اعضای تیمی که قبلاً روی این پروژه کار می‌کردند، باوجود در اختیار داشتن داده‌های DNA چندین زنبور، نتوانسته بودند مشخص کنند که واقعاً با کدام گونه سروکار دارند. آنها که مدت‌ها با نستاسی همکاری داشتند، بعد از دیدار مجدد با او در سمپوزیوم بین‌المللی Plant Gall با او دراین‌باره گفتگو کردند.

نستاسی درباره آغاز این همکاری گفت: «با اندرو فوربس، رهبر تیم دانشگاه آیووا صحبت کردم و او در مورد مشکلاتشان به من گفت و ازآنجاکه زمینه تخصصی من شناسایی گونه و تشخیص این زنبورهای کوچک است، به من پیشنهاد داد تا با آن‌ها همکاری کنم و ببینیم که دقیقاً چه اتفاقاتی در جریان است.»

او بعد از دریافت نمونه‌های زنبور متوجه شد دلیل اینکه محققان برای شناسایی این زنبورها به مشکل برخورده بودند، این بود که این گونه‌های خاص هرگز به‌طور رسمی کشف و نام‌گذاری نشده بودند. درنتیجه نستاسی برای شروع، اطلاعات بیولوژیکی و مولکولی این‌گونه را که از مطالعه قبلی تیم دریافت کرده بود، با تجزیه‌وتحلیل مورفولوژیکی خود که به آناتومی و ویژگی‌های فیزیکی حشرات می‌پرداخت، ترکیب کرد.

تجزیه‌وتحلیل جامع و نام‌گذاری گونه‌ها

نستاسی در ادامه به این نکته اشاره کرد که استفاده از هر سه نوع داده‌ها ضروری است؛ چون تنها داده‌های مولکولی یا تنها بررسی ظاهر فیزیکی حشرات برای تفکیک صحیح یک‌گونه از گونه دیگر کافی نیست.

او در این رابطه گفت: «متوجه شدیم که برخی از حشرات که تا قبل از آن تصور می‌شد که یک‌گونه واحد هستند، درواقع از دو گونه مستقل هستند و تنها استفاده از داده‌های مولکولی، برای تفکیک آن‌ها در گونه‌های متعدد کافی نیست. ما می‌بایست این اطلاعات را با تحلیل مورفولوژیکی جدید ترکیب می‌کردیم و این کار این امکان را برایمان فراهم می‌کرد تا دیدگاه روشنی درباره هر یک ازاین‌گونه‌ها به دست بیاوریم.»

 وقتی زنبورها به‌درستی در گونه‌ها طبقه‌بندی شدند، زمان تعیین نام برای آن‌ها فرا رسید. یکی از گونه‌های این زنبورها Ceroptres selinae  نام گرفت (نامی الهام گرفته از سلینا کایل، زن گربه‌ای از DC Comics)؛ نام گونه دیگر، با یاد مارکوس یونیوس بروتوس (سیاستمدار رومی که به ژولیوس سزار خیانت کرد)، سروپترس بروتی تعیین شد. گونه سوم Ceroptres soloi نام‌گذاری شد (با الهام از هانس سولو، قاچاقچی و دزدی که توسط هریسون فورد در فیلم‌های جنگ ستارگان به تصویر کشیده شد).

نستاسی گفت: «سعی کردیم برای تهیه لیستی از نام ها برای گونه‌های جدید، کمی شخصی‌تر عمل کنیم. دلیل انتخاب هر نام برای هرگونه خاص جالب است. ازآنجاکه تلاش زیادی برای شناسایی گونه‌ها انجام می‌شود و هنر زیادی در انتخاب یک نام گونه خوب وجود دارد، انتخاب دقیق نام برای این گونه‌های جدید هیجان‌انگیز بود. این مطالعه تازه آغازی برای درک این گروه از زنبورها است که این مسیر به تحقیقات بیشتری نیازمند است. گونه‌های ناشناخته دیگری از زنبورهای صفراوی جمع‌آوری‌شده‌اند و بسیاری از آن‌ها در کشوهای موزه‌ها منتظرند تا فرآیند شناسایی‌شان آغاز شود.»

او در ادامه به این نکته اشاره کرد که اطلاعات کمی در مورد زیست‌شناسی این زنبورها وجود دارد: «ما می‌دانیم که آن‌ها در گال ها زندگی می‌کنند، اما هنوز چیزهای زیادی وجود دارد که نمی‌دانیم. مثلاً این دسته از زنبورها چگونه از محتویات صفرایشان برای تغذیه استفاده می‌کنند؟ باید ببینیم که گونه‌های جدید، چطور به مطالعات اکتشاف گونه‌های آینده و تحقیق روی خود زنبورها به کار خواهند آمد.»

منبع: scitechdaily

۵۸۳۲۱