همترازی نادر هفت سیاره در آسمان؛ پدیده‌ای کم‌نظیر در ۹ اسفند

همترازی نادر هفت سیاره زحل، عطارد، نپتون، زهره، اورانوس، مشتری و مریخ در ۹ اسفند ۱۴۰۳، آسمان را به صحنه‌ای خیره‌کننده تبدیل خواهد کرد.

به گزارش تک‌ناک، در علم نجوم، هر همترازی که شامل سه تا هشت سیاره باشد، همترازی سیاره‌ای نامیده می‌شود. هم‌راستایی‌های پنج یا شش سیاره‌ای بیشتر دیده می‌شوند، اما مشاهده هفت سیاره در یک خط، رویدادی بسیار کمیاب است.

این سیارات در حالی که از دید ناظران زمینی در یک امتداد قرار می‌گیرند، اما برخلاف تصاویری که از منظومه شمسی به نمایش گذاشته می‌شود، در یک صف به طور منظم قرار نخواهند گرفت. هرچند، این پدیده باعث می‌شود که سیارات روی یک خط فرضی در آسمان شب دیده شوند.

این همترازی به دلیل نحوه حرکت سیارات در مدار خود به دور خورشید رخ می‌دهد. تمام سیارات منظومه شمسی روی صفحه‌ای به نام دایره‌البروج در حال گردش هستند. مدار برخی از سیارات اندکی نسبت به این صفحه متمایل است، اما به طور کلی، آنها تقریباً در یک سطح قرار دارند. این ویژگی به دلیل چگونگی تشکیل ستارگان و منظومه‌های سیاره‌ای است؛ هنگامی که یک ستاره تازه متولد می‌شود، ابری از مواد اطراف آن را در بر می‌گیرد و به مرور به یک دیسک تخت تبدیل می‌شود، که مواد سیاره‌ای را در مدارهای مشخصی سامان‌دهی می‌کند.

در همین راستا گاهی اوقات سیارات در یک‌سو از خورشید قرار می‌گیرند و این امکان را فراهم می‌کنند که از زمین، به‌صورت هم‌زمان دیده شوند. چنین اتفاقی در ۹ اسفند رخ خواهد داد و فرصتی بی‌نظیر را برای رصدگران آسمان فراهم می‌کند.

مشاهده این همترازی بستگی به موقعیت جغرافیایی ناظر دارد. برای دانستن دقیق زمان طلوع و غروب سیارات و میزان وضوح آنها در هر منطقه، می‌توان از ابزارهای نجومی مختلف استفاده کرد.

وب‌سایت Time and Date یک ابزار تعاملی دارد، که به کاربران امکان می‌دهد زمان طلوع و غروب سیارات را مشاهده کنند و موقعیت آنها را در آسمان بررسی نمایند.

نرم‌افزار Stellarium نیز با نمایش موقعیت سیارات در زمان واقعی، یکی از ابزارهای دقیق برای مشاهده اجرام آسمانی است. اپلیکیشن Sky Tonight نیز با استفاده از فناوری موقعیت‌یابی تلفن همراه، موقعیت سیارات و دیگر اجرام آسمانی را روی نقشه آسمان نمایش می‌دهد.

برای رصد این رویداد نجومی، به یک مکان تاریک و دور از آلودگی نوری نیاز است. برخی از سیارات در این همترازی با چشم غیرمسلح قابل مشاهده خواهند بود، اما برای دیدن جزئیات بیشتر، استفاده از دوربین دوچشمی یا تلسکوپ توصیه می‌شود.

رصدگران نجومی و علاقه‌مندان به آسمان شب می‌توانند از این فرصت استثنایی برای مشاهده یکی از نادرترین همترازی های سیاره‌ای بهره ببرند. اگر قصد رصد این پدیده را دارید، برنامه‌ریزی خود را از همین حالا آغاز کنید و امیدوار باشید که آسمان در آن شب صاف باشد.