۷۰ تا ۸۰ درصد مشکلات جذب دانشجوی خارجی مربوط به بیرون از دانشگاه‌هاست

به گزارش ایسنا، دکتر عباس قنبری باغستان در پنل «پل‌های دانش: چشم‌انداز تعاملات بین‌المللی ایران در برنامه هفتم پیشرفت» همایش ملی علم و فناوری در برنامه هفتم پیشرفت با محوریت «دیپلماسی علمی و جذب دانشجوی خارجی» گفت: براساس واقعیت‌های موجود، چالش‌های زیادی در مواجهه با فرایندهای جذب دانشجوی خارجی داریم؛ اما تقلیل همه آنها به دانشگاه‌ها آدرس غلطی است و نباید فقط دانشگاه‌ها را مسئول دانست، در واقع آموزش عالی کشور با قدمت و سابقه درخشانی که دارد، می تواند حتی فراتر از اهداف کلان برنامه هفتم پیشرفت حرکت کند و در این میان نباید به دلیل چالش‌هایی که عمدتا به بیرون از آموزش عالی مرتبط است، دانشگاه‌ها را ضعیف جلوه داد.

وی با اشاره به فهرست چالش‌های موجود در جذب دانشجوی خارجی و میزبانی از آنها در کشور که متاسفانه پایدار مانده‌اند، افزود: به جرات می‌توان گفت بیش از ۷۰ تا ۸۰ درصد چالش‌های مربوط به دانشجویان خارجی بین دستگاهی است و لزوما ارتباطی با دانشگاه‌ها ندارد.

معاون بورس و امور دانشجویان خارج سازمان امور دانشجویان با اشاره به دو هدف کلان برنامه هفتم پیشرفت شامل «جذب ۳۲۰ هزار دانشجوی خارجی» و رسیدن به «مرجعیت علمی» تا پایان برنامه افزود: تجربه جذب دانشجویان خارجی در سال‌های اخیر با میزبانی از دانشجویان عمدتا عراقی و افغانستانی اگرچه در جای خود بسیار ارزشمند است، اما تجربه محدودی است و در صورتی که ما فقط به همین روند بسنده کنیم و از آن فراتر نرویم، ما نه به اهداف مندرج در برنامه هفتم خواهیم رسید و نه مشکلات و چالش های واقعی بر ملاء خواهند شد.

قنبری با تاکید براینکه نباید به دانشجوی خارجی نگاه ابزاروار به گونه ای که یک «ظرفیت محدود و کوتاه مدت» هستند، داشته باشیم و حتما باید این نگاه و نگاه کلان مان به دانشجوی خارجی را به گونه ای که «ظرفیت نامحدود و بلندمدت» می باشند، اصلاح کنیم، افزود: اینکه فکر کنیم دانشجوی خارجی فرد محروم و ضعیفی است و نیاز به مدیریت از بالا به پایین دارد، یا الزاما باید حتما در خوابگاه دانشجویی باشد یا غذای یارانه ای بخورد و یا هر بار برای خروج و ورود باید هفت خان طی کند، یا اینکه از ظرفیت وی فقط به عنوان «دانشجو» استفاده کنیم و فقط به دنبال مدیریت مدت کوتاه حضورش در کشور باشیم، نگاه درستی نیست!

وی با اشاره به اینکه بسیاری از زیرساختهای اجتماعی جامعه ما برای جذب دانشجو آماده نیست و این ربطی به دانشگاه و آموزش عالی ندارد، ادامه داد: نسل جدید دانشجوی خارجی درست شبیه دانشجویان ایرانی بسیار آرمان گرا، پویا و طالب کسب تجارب جدید زیست دانشجویی-اجتماعی در جوامع مختلف است از اینرو اگر واقعا به دنبال جذب دانشجوی خارجی حتی فراتر از اهداف برنامه هفتم هستیم، باید فرصت طلبی آنها را ارج نهیم و خود را برای میزبانی از چنین قشری و چنین نسلی و متناسب با خواست و نیاز آنها آماده کنیم.

وی ادامه داد: دانشجوی خارجی که با صرف هزینه زیاد و شخصی کشوری را برای ادامه تحصیل انتخاب می کند، بیشتر با نگاهی فرصت طلبانه به دنبال رقم زدن یک تجربه بکر، خلاق و نوآورانه و متفاوت از کشور خود است تا بتواند آینده خود را در دنیای رقابتی و پرچالش امروزین تضمین کند. از اینرو  باید در کنار تحصیل و زیست دانشجویی، زیست اجتماعی و رفاهی منحصر به فرد و استانداردی را نیز داشته باشد. این به این معناست که باید بتواند به راحتی ویزا بگیرد و برای هربار خارج شدن از کشور نیاز به مجوز نداشته باشد، باید بتواند بدون محدودیت در بهترین نقطه شهر اقامت کند و حتی همراه با خانواده اش باشد، باید بتواند بدون محدودیت از خدمات بانکی و مزایای بانکداری آنلاین و … برخوردار باشد، باید بتواند به آسانی گواهینامه ایرانی بگیرد و مالک ماشین شود، باید بتواند به آسانی به تلفن همراه و اینترنت پرسرعت و بدون محدودیت دسترسی داشته باشد، باید بتواند به آسانی به پزشک مسلط به چند زبان مراجعه کند و از بیمه مناسب با پوشش کافی برخوردار باشد، باید بتواند آخر هفته به سینما برود و فیلم مورد علاقه خود را ببیند و بدون ترس از بازداشت یا برخورد غیرحرفه ای در پارک قدم بزند.

دکتر قنبری با اشاره به تجربه کشورهایی همچون ترکیه، مالزی، سنگاپور، کرده جنوبی و …. که در همین چند سال گذشته تبدیل به قطب جذب دانشجوی خارجی شده و علاوه بر کسب منافع مادی زیاد، دستاوردهای علمی، تحقیقاتی و نوآورانه زیادی را نصیب خود کرده اند، افزود: در یک سطح ایده آل تر، دانشجوی خارجی باید بتواند در کشور ما از یک چشم انداز روشن و مطمئن از آینده کسب و کار خود و توسعه کارآفرینی و تضمین سرمایه گذاری برخوردار باشد، از اینرو زیرساخت کارآفرینی لازم برای آنها، قوانین و مقرارات مرتبط با آن اعم از مالی و بانکی، مالیات، اقامت، امکان ثبت شرکت و حضور در بسترهای کارآفرینی از جمله پارک های علم و فناوری، صنایع، بخش خدمات و گردشگری و … آنها نیز باید فراهم باشد.

معاون بورس و دانشجویان خارج سازمان امور دانشجویان افزود: البته دانشگاه ها نیز به دلیل همان تجربه محدود ناشی از میزبانی از دانشجویان خارجی از کشورهای عمدتا همسایه، تا حد زیادی در موج اول جذب دانشجوی خارجی باقی مانده اند و این نیز از طریق گذار به موج های جدید بین المللی سازی نیاز به اصلاح دارد.

قنبری با اشاره به سیاست های جدید سازمان امور دانشجویان در جذب دانشجوی خارجی ادامه داد: ما به دنبال یک گذار پارادایمی در جذب دانشجوی خارجی هستم که در مرکز آن «بازاریابی» به معنای علمی و تخصصی آن در بدنه و ساختار دانشگاه ها قرار دارد. هر دانشگاهی که در این مسیر حرکت کند، سازمان امور دانشجویان با تمام وجود از آن حمایت خواهد کرد.

وی با تاکید بر ضرورت ورود به بازاریابی بین المللی با هدف تنوع بخشیدن به کشورهای هدف در اقصی نقاط جهان به عنوان یک کنش استراتژیک و تخصصی که نیازمند ورود حرفه ای دانشگاه ها در آن است، افزود: بسیاری از ظرفیت های دانشگاهی و رشته های تحصیلی و بسترهای رشد و شکوفایی از جمله در پارک های علم و فناوری طرفداران و متقاضیان زیادی در اقصی نقاط جهان دارد که متاسفانه خوب بازاریابی نشده اند. در واقع آنچه تاکنون در زمینه جذب دانشجوی خارجی شاهد بوده ایم، بیشتر فعالیت «روابط عمومی» یا «دید و بازدیدهای تشریفاتی و کلان در سطح روسا» است و این دو نمی توانند بازاریابی تلقی شوند یا به اهداف آن برسند.

این مقام سازمان امور دانشجویان با اشاره به ضرورت پذیرفتن الزامات گذار به بازاریابی بین المللی از جمله «نگاه تخصصی» و «تامین و پرداخت هزینه» آن خاطرنشان ساخت: در مقیاس جهانی متوسط هزینه شناسایی، آماده سازی، اقناع و رسانیدن یک دانشجوی خارجی به مرحله تصمیم گیری برای مهاجرت به کشور جهت ادامه تحصیل حداقل پنج هزار دلار است که این مهم عمدتا توسط دپارتمان های بازاریابی و کارشناسان خبره و ورزیده آن انجام می شود؛ اما نباید از این هزینه ترسید چرا که این هزینه بیشتر نوعی سرمایه گذاری است و در صورت هدایت درست آن، نه فقط بازگشت سرمایه دارد، بلکه قطعا دستاوردهای جانبی زیادی نیز در سایر حوزه ها به دنبال دارد.

دکتر قنبری در پایان با تاکید براینکه باید در جذب دانشجوی خارجی اهداف بلندمدت و آینده نگر داشت، تاکید کرد که اگر بتوانیم با موفقیت این گذار پارادایمی با محوریت «بازاریابی» تخصصی و حرفه‌ای را به خوبی به سرانجام برسانیم، آنگاه الزامات بازار دانشجویان خارجی، از جمله فشار تقاضا، خود اقدامات بعدی دانشگاه‌ها از جمله سوار شدن بر موج‌های جدید بین‌المللی سازی همچون آموزش آنلاین، برگزاری دوره‌های مشترک، اجرای دوره‌های آموزشی به زبان های مختلف در کنار زبان فارسی، هدفمند سازی بورسیه ها، جذب دانشجویان نخبه و سرآمد، هدایت دانشجویان خارجی به سمت کارآفرینی و استقرار در پارک های علم و فناوری و …. را رقم خواهد زد.

انتهای پیام