ماه‌گرفتگی کلی و خورشیدگرفتگی حلقوی؛ رویدادهای جذاب نجومی سال ۱۴۰۴

به گزارش خبرآنلاین، بررسی داده‌های ژئوفیزیک دانشگاه تهران حاکی از این است که سال ۱۴۰۴ رویدادهای نجومی دیدنی برای علاقه‌مندان دارد به ویژه اخترشناسان کشور که به مقوله ماه‌گرفتی و خورشیدگرفتگی علاقه دارند می‌توانند این رویداد را رصد کنند.

خسوف یا ماه‌گرفتگی یک پدیده جذاب نجومی است که زمین میان خورشید و ماه قرار می‌گیرد و مانع تابش نور خورشید به سطح ماه می‌شود؛ ماه‌گرفتگی جزئی زمانی رخ می‌دهد که تنها بخشی از قرص ماه وارد سایه‌ اصلیِ زمین شود. در این‌صورت، بُریدگی تاریکی در بخشی از سطح ماه ظاهر می‌شود که همان سایه‌ زمین است اما بخش‌های دیگر ماه همچنان روشن و عادی باقی می‌ماند.

به نقل از ایرنا، طبق داده‌های موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران ماه گرفتگی کلی در روز یکشنبه ۱۶ شهریورماه رخ می‌دهد. آغاز گرفتگی ساعت ۱۹ و ۵۷ دقیقه ، شروع گرفتگی کلی یک سال و چهار دقیقه بعد خواهد بود. پایان گرفتگی کلی ۲۲ و ۲۳ دقیقه و پایان گرفتتگی سه ساعت و ۳۰ دقیقه بعد خواهد بود.

این رخداد در آسیا، اروپا، استرالیا، آفریقا، بخش کوچکی از غرب آمریکای شمالی، قسمتی از آمریکای جنوبی، اقیانوس آرام، اقیانوس اطلس، اقیانوس هند، قطب شمال و قطب جنوب قابل مشاهده است.

علاوه بر این در اسفند ۱۴۰۴ ماه‌گرفتگی کلی رخ می‌دهد که در کشور ما قابل رویت نیست. این گرفتگی در شرق آسیا، استرالیا، اقیانوس آرام، آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی به جز بخش کوچکی از غرب آن، قطب شمال و قطب جنوب قابل مشاهده است.

خورشیدگرفتگی یا کسوف، هنگامی رخ می‌دهد که سایه ماه بر بخشی از زمین بیفتد و در نتیجه در قسمت‌هایی از کره زمین، قرص ماه قسمتی از قرص خورشید یا تمام آن را از دید ناظر زمینی بپوشاند. ماه در خورشیدگرفتگی از بین خورشید و زمین عبور می‌کند و این حرکت مانع رسیدن نور خورشید به زمین می‌شود و هنگامی که ماه از مقابل خورشید می‌گذرد سایه ماه روی زمین می‌افتد و آسمان تاریک می‌شود. خورشیدگرفتگی به سه شکل کلی، جزئی و حلقوی رخ می‌دهد که در هر یک از این اشکال بخش‌هایی از خورشید به اصطلاح می‌گیرد.

در سال ۱۴۰۴ هجری شمسی هر سه نوع خورشیدگرفتگی رخ می‌دهد. خورشیدگرفتگی کلی شنبه ۹ فروردین ماه اتفاق می‌افتد که در کشور قابل رویل نیست. این گرفتگی در اروپا به جز جنوب غرب آن، شمال روسیه، شمال غرب آفریقا، گرینلند، اقیانوس اطلس شمالی و شمال شرق آمریکای شمالی قابل مشاهده است.

خورشیدگرفتگی جزئی یکشنبه ۲۰ شهریورماه ۱۴۰۴ رخ خواهد داد که همچون خورشیدگرفتگی کلی در ایران قابل مشاهده نیست. این اتفاق در جنوب اقیانوس آرام، زلاندنو و جنوبگان قابل مشاهده است.

خورشیدگرفتگی (کسوف) حلقوی زمانی اتفاق می‌افتد که ماه از بین زمین و خورشید عبور می‌کند و جلوی بیشتر نور خورشید، اما نه همه آن را، می‌گیرد.

این یک خورشیدگرفتگی حلقه‌ای نامیده می‌شود چرا که یک باریکه نازک یا حلقه نور قابل مشاهده است.

خورشیدگرفتگی حلقه‌ای تنها زمانی روی می‌دهد که ماه در دورترین فاصله از زمین باشد. از دید ما روی زمین، ماه نور خورشید را کاملا سد نمی‌کند، بنابراین در عوض قرص خورشید، این حلقه آتشین فوق‌العاده در اطراف ماه دیده می‌شود.

خورشیدگرفتگی حلقوی سه‌شنبه ۲۸ بهمن ماه سال جدید روی می‌دهد و همچون موارد بالا در کشور ما قابل مشاهده نیست. این رخداد در قسمتی از جنوب آفریقا، بخش کوچکی از جنوب آمریکای جنوبی به صورت جزئی و در جنوبگان به صورت حلقوی قابل مشاهده است.

۵۸۵۸