از ریشه‌کنی آبله تا کنترل کرونا؛ چگونه واکسن‌ها جان انسان‌های سرتاسر جهان را نجات دادند؟

خلاصه مقاله:

• واکسن‌ها نقش کلیدی در نجات زندگی و ترویج عدالت در دسترسی به سلامت ایفا کرده‌اند.
• ریشه‌کن‌کردن آبله پیروزی بزرگی بود که قدرت واکسن‌ها را در از‌بین‌بردن یک بیماری کشنده نشان داد. واکسن‌ها همچنین به مبارزه با مالاریا، کووید و سایر بیماری‌ها ادامه می‌دهند و به آسیب‌پذیرترین افراد کمک می‌کنند.
• سازمان‌هایی مانند بهداشت جهانی، یونیسف، بنیاد گیتس و سایرین با هم کار می‌کنند تا واکسن‌ها را در سراسر جهان توزیع کنند. از اهداف آن‌ها پیدا کردن کودکانی است که هیچ واکسنی دریافت نکرده‌اند.
• کارکنان بهداشت جهانی در حال آموزش و حمایت برای تجویز واکسن، به ویژه در کشورهای کم‌درآمد هستند. واکسن‌ها دروازه‌ای برای ارائه‌ی خدمات بهداشتی بیشتر هستند.
• برای غلبه بر موانع واکسیناسیون همچنان به تامین مالی، زیرساخت‌ها و آموزش نیاز است.

هفته‌ای یک‌بار، صبح زود، کیدن ژوزفین فرانسیس لاجا، کارمند بهداشت جامعه، ۱۶ کیلومتر دورتر از روستای کوچکش در سودان جنوبی با دوچرخه‌اش رکاب می‌زند. لاجا چند هفته است که در حال اطلاع‌رسانی است و به جامعه می‌آموزد که کدام واکسن‌ها از چه بیماری‌هایی جلوگیری می‌کند. او می‌گوید: «این مسئولیت من است که به مادران بگویم بچه‌ها را برای واکسیناسیون بیاورند.» لاجا به سؤالات مردم پاسخ می‌دهد و معمولاً هفته‌ی بعد برای واکسینه‌کردن فرزندانشان برمی‌گردد. اواخر عصر سوار دوچرخه‌اش، به خانه برمی‌گردد.

وقتی لاجا با واکسن‌هایی در یخدانی با کیسه‌های یخ برمی‌گردد، کل روز را با ایمن‌سازی چندین کودک در برابر طیف وسیعی از بیماری‌ها سپری می‌کند: فلج اطفال، کزاز، دیفتری، سیاه سرفه، هپاتیت ب، آنفولانزا، مننژیت باکتریایی، سل و اخیراً کووید. اکثر مردم کشورهای پردرآمد طی دهه‌ها این بیماری‌ها را ندیده‌اند، اما مردم سودان جنوبی آن‌ها را به خوبی می‌شناسند و حتی شاهد مرگ بسیاری از خانواده و دوستان خود در اثر ابتلا به آن‌ها بوده‌اند.

بااینکه درآمد لاجا فقط ۱۰۲ دلار در ماه است، کار سختی انجام می‌دهد و گاهی ماه‌ها طول می‌کشد تا حقوقش پرداخت شود. رفت‌و‌آمد در روزهای بارانی سخت است و همچنین باید دمای یخدان واکسن را به دقت کنترل کند و کیسه‌های یخ را در زمان مناسب تعویض کند تا مطمئن شود که واکسن‌ها موثر باقی می‌مانند.

مردم سودان جنوبی امکانات زیادی ندارند، اما به برنامه‌ی واکسیناسیون دسترسی دارند. لاجا به ساینتیفیک آمریکن گفت چقدر واکسن‌ها برای او، جامعه و کل کشور مهم هستند. در طی شیوع بزرگ سرخک در سال ۲۰۲۲، هزاران کودک مبتلا شدند و بسیاری جان خود را از دست دادند که باعث آغاز کمپین واکسیناسیون سراسری در سال ۲۰۲۳ شد. لاجا می‌گوید اکنون دیگر مورد ابتلا به سرخک در جامعه‌ی او یافت نمی‌شود.

در سطح جهانی، واکسن سرخک در ۵۰ سال گذشته جان ۹۴ میلیون نفر را نجات داده است. همچنین واکسن تاثیر مشابهی روی سایر بیماری‌ها دارد و بسیاری را از مرگ نجات می‌دهد. ایمن‌سازی یکی از جهانی‌ترین و تاثیرگذارترین نوآوری‌ها در نظر گرفته می‌شود. با وجود کمبود ملزومات اولیه‌ی زندگی مانند تلفن یا توالت در برخی مکان‌ها، مردم هنوز می‌توانند فرزندان خود را واکسینه کنند که نشان‌دهنده‌ی ضرورت خدمات واکسناسیون است.

مطالعه‌ای در مجله‌ی لنست تخمین زده که واکسن برای ۱۴ بیماری رایج در ۵۰ سال گذشته جان ۱۵۴ میلیون نفر را نجات داده و مرگ‌و‌میر نوزادان را به میزان قابل‌توجه (۴۰ درصد در سطح جهان و بیش از ۵۰ درصد در آفریقا) کاهش داده است. واکسن‌ها فقط جان انسان‌ها را نجات نمی‌دهند، بلکه سلامت بلند‌مدت را ارتقاء و نابرابری‌ها را کاهش می‌دهند. هر جانی که با واکسن‌ها نجات می‌یابد، به‌طور متوسط ​​به معنای ۶۶ سال سلامتی است و از اثرات ماندگار بسیاری از بیماری‌ها جلوگیری می‌کند. واکسن‌ها همچنین دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی را بهبود می‌بخشند، از معلولیت‌ها جلوگیری و به نگهداری مراقبان و کارگران در جوامع کمک می‌کنند.

اورلیا نگوین از اتحادیه‌ی جهانی واکسن و ایمن‌سازی (Gavi) می‌گوید واکسن‌ها یکی از بزرگترین دستاوردهای بشر برای بهبود طول عمر و کیفیت زندگی محسوب می‌شوند. واکسن‌ها در مقایسه با سایر مداخلات بهداشتی بیشترین دسترسی جهانی را دارند و اغلب اولین مداخله‌های بهداشتی هستند که در جوامع بدون منابعِ مراقبت‌های بهداشتی، معرفی می‌شوند. ست برکلی، مدیر‌عامل سابق Gavi، اضافه می‌کند که ایمن‌سازی، مقرون‌به‌صرفه‌ترین سرمایه‌گذاری بهداشتی است که به ازای هر دلار خرج شده، ۵۴ دلار برمی‌گرداند. معمولا واکسن به عنوان نقطه‌ی شروعی برای معرفی خدمات مراقبت‌های بهداشتی گسترده‌تر در مناطق محروم عمل می‌کند که در نهایت به ایجاد سیستم‌های مراقبت بهداشتی جامع‌تر منجر می‌شود.

اوبراین می‌گوید فقر، سوء‌تغذیه، بیماری زمینه‌ای، ازدحام بیش‌از‌حد، درگیری‌های انسانی، جابجایی و فقدان دسترسی به مراقبت‌های پزشکی، بهداشت و سیستم تصفیه آب، افراد را بیشتر در معرض بیماری‌های عفونی قرار می‌دهد. واکسن‌ها، دارای توانایی منحصر‌به‌فردی برای کاهش بیماری در مناطقی هستند که بیشتر تحت‌تأثیر قرار می‌گیرند و تأثیر قدرتمندی در بهبود برابری سلامت دارند. عدالت یا برابری سلامت یعنی تمامی افراد باید دسترسی یکسانی به خدمات سلامتی داشته باشند.

Shattock

آبله (smallpox) بیماری بسیار مسری و کشنده‌ای بود که توسط ویروس واریولا ایجاد می‌شد. این بیماری علائمی همچون تب، بدن‌درد و دانه‌ی پوستی واضحی را به‌دنبال داشت که به تاول‌های پر از مایع تبدیل می‌شدند و جای زخم برجای می‌گذاشت. آبله میزان مرگ‌و‌میر بالایی داشت و کسانی که زنده می‌ماندند، اغلب با جای زخم‌های دائمی یا حتی نابینایی به زندگی خود ادامه می‌دادند.

موفقیت واکسن‌ها در ریشه‌کن‌کردن آبله یکی از بزرگترین نمونه‌های تواناییشان در ارتقای برابری سلامت است. واکسن آبله برای اولین‌بار در سال ۱۷۹۶ ساخته شد و در سال ۱۹۵۹، متخصصان بهداشت جهانی برای ریشه‌کن‌کردن کامل آن تلاش کردند؛ اما فقط حمایت سیاسی کافی نبود. در حالی که آبله در آمریکای شمالی و اروپا از بین رفته بود، شیوع آن در آمریکای جنوبی، آفریقا و آسیا ادامه داشت.

در سال ۱۹۶۷، سازمان جهانی بهداشت برنامه‌ای سخت‌گیرانه برای ریشه‌کنی آبله را آغاز کرد که مجموعه‌ای از نوآوری‌ها را در پی داشت. سوزن دوشاخه‌ای که در آن زمان ساخته شد، امکان استفاده از دوزهای کمتری از واکسن را می‌داد و نسبت به جت انژکتور (نوعی دستگاه سرنگ تزریقی برای دارورسانی) که به‌شکل رایج استفاده می‌شد، به تخصص کمتری برای تحویل واکسن نیاز داشت. محققان، سیستمی نظارتی را برای ردیابی بهتر بیماری و واکسیناسیون افرادی که با افراد آلوده در تماس بودند، به‌وجود آوردند که واکسیناسیون انبوه را موثرتر کرد. آخرین مورد ثبت‌شده‌ی آبله در سومالی در سال ۱۹۷۷ رخ داد و سازمان جهانی بهداشت سه سال بعد اعلام کرد که این بیماری ریشه‌کن شده است.

موفقیت در ریشه‌کنی آبله، الهام‌بخش دستیابی به هدفی چالش‌برانگیزتر درسال ۱۹۸۸ شد: ریشه‌کنی فلج‌اطفال. در حالی که موارد جهانی ابتلا به فلج‌اطفال ۹۹ درصد کاهش یافته، حذف آن یک درصد باقی‌مانده ده‌ها سال بیشتر از حد انتظار طول کشیده است. کارشناسان بهداشت عمومی اکنون متوجه شده‌اند که تعداد کمی از بیماری‌ها را می‌توان کاملا از‌طریق واکسیناسیون ریشه‌کن کرد. بااین‌حال کارشناسان قصد دارند میزان ابتلا به بیماری‌های قابل‌پیشگیری با واکسن را به حدی پایین بیاورند که عوارض شدید و مرگ‌و‌میر ناچیز باشد. برنامه‌ی اساسی سازمان بهداشت جهانی در مورد ایمن‌سازی که در ابتدا شش بیماری دوران کودکی (شامل فلج اطفال، سرخک و سل) را هدف قرار می‌داد، گسترش یافت و ۱۳ بیماری را تحت پوشش قرار داد.

نگاه به ۵۰ گذشته نشان می‌دهد که در اهداف واکسناسیون و برابری سلامت پیشرفت بزرگی حاصل شده است. اکنون چالش، یافتن بهترین راه برای ادامه‌ی تمرکز بر پخش واکسن است و نوآوری‌های تکنولوژیکی و سیاست‌گذاری، راه را هموار می‌کنند. قبل از برنامه‌ی واکسیناسیونِ سازمان بهداشت جهانی، کمتر از پنج درصد از نوزادان جهان به واکسیناسیون‌های معمول دسترسی داشتند. امروزه ۸۴ درصد از نوزادان سه دوز از واکسن سه‌گانه (دیفتری، کزاز و سیاه سرفه) را دریافت می‌کنند که استاندارد جهانی برای اندازه‌گیری پوشش ایمن‌سازی است.

واکسن‌ها کمک می‌کنند تا اطمینان حاصل شود که همه، صرف‌نظر از شرایطشان، در برابر بیماری‌های خاص محافظت می‌شوند. با‌این‌حال، دستیابی به برابری سلامتی سفری طولانی و چالش‌برانگیز بوده است.

در دهه‌ی ۱۹۹۰، دسترسی به واکسن در کشورهای با درآمد کم و متوسط ​​با چالش‌های بزرگ مواجه شد. شکست‌های دهه‌ی ۱۹۹۰ رهبران بهداشت جهانی را وادار کرد تا در استراتژی خود تجدید‌نظر کنند و به سراغ تأسیس اتحادیه‌ی جهانی واکسن و ایمن‌سازی (Gavi) در سال ۲۰۰۰ بروند. این سازمان مشارکتی بین سازمان جهانی بهداشت، یونیسف، بانک جهانی و بنیاد بیل و ملیندا گیتس بود. به گفته‌ی وایولین میچل، از بنیاد گیتس، کشورها اکنون انتظار و تقاضا دارند که واکسن‌های معرفی‌شده در جهان‌های توسعه‌یافته در کشورهای در‌حال‌توسعه نیز در دسترس باشد.

اتحادیه‌ی جهانی واکسن و ایمن‌سازی بیش از یک میلیارد کودک را با واکسن‌های معمول واکسینه کرده و از طریق کمپین‌هایی برای بیماری‌هایی مانند سرخک و تب زرد، ۱٫۸ میلیارد واکسن را برای افراد در هر سنی فراهم آورده است. کارهایی که برای ایمن‌سازی تا سال ۲۰۲۲ انجام شده توانسته از بیش از ۱۷ میلیون مرگ جلوگیری کند. از زمان تأسیس Gavi، مرگ‌و‌میر ناشی از بیماری‌های قابل‌پیشگیری با واکسن، در کودکان کشورهای کم‌درآمد تا ۷۰ درصد کاهش و میزان مرگ‌و‌میر کودکان زیر پنج سال به نصف کاهش یافته است. واکسن‌های پنوموکوک (باکتری عامل عفونت در دستگاه تنفسی، گوش میانی یا حفره‌های سینوسی) و روتاویروس (شایع‌ترین علت بیماری‌های اسهالی در میان نوزادان و خردسالان) بسیار تأثیرگذار بوده‌اند؛ زیرا ذات‌الریه و اسهال ازجمله قاتلان جهانی کودکان خردسال هستند.

Getty Images

واکسن‌ها همچنین به‌طور چشمگیری برابری سلامت را در مناطق خاص بهبود بخشیده‌اند؛ برای مثال در «کمربند مننژیت»، گستره‌ای از ۲۵ کشور در آفریقای جنوب صحرا، زمانی همه‌گیری بیماری‌های مننژیت رایج بود، بدون درمان تا نیمی از افراد آلوده می‌مردند و حتی با درمان، از هر ۱۰ نفر یک نفر جان می‌باخت. از زمان معرفی واکسن مننژیت A، این شکل از بیماری تقریباً ریشه‌کن شده است و با نجات جان انسان‌ها، از عوارض طولانی‌مدت مانند کاهش شنوایی، تشنج و مشکلات شناختی جلوگیری می‌کند.

مثال دیگر، واکسن ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) است که می‌تواند تا ۹۰ درصد از سرطان‌های مرتبط با HPV از جمله تقریباً تمامی سرطان‌های دهانه‌ی رحم را پیشگیری کند. از آنجایی که کشورهای با درآمد بالا چندین دهه‌ی پیش، برنامه‌های غربالگری سرطان دهانه‌ی رحم را اجرا کردند، ۹۴ درصد از مرگ‌و‌میرهای جهانی ناشی از سرطان دهانه‌ی رحم در سال ۲۰۲۲ مربوط به کشورهای کم‌درآمد و با درآمد متوسط ​​بود. برنامه‌های Gavi بیش از ۱۶ میلیون دختر را در سراسر جهان علیه HPV واکسینه کرده‌اند. تا سال ۲۰۲۵ سازمان Gavi قصد دارد ۸۶ میلیون دختر را واکسینه کند. اما اثرات موج‌دار پیشگیری بسیار فراتر از نجات جان یک فرد است.

فواید فیزیکی واکسن HPV تا سال‌ها دیده نمی‌شود و تا دو دهه طول می‌کشد تا عفونت HPV به سرطان تبدیل شود اما اثرات موج‌دار پیشگیری بسیار فراتر از نجات جان یک فرد است. هنگامی که مادری بر اثر سرطان دهانه‌ی رحم فوت می‌کند، مرگ او ممکن است به از‌دست‌دادن سرپرست خانواده، منبع درآمد و توانایی برآورده‌شدن نیازهای مداوم بهداشتی کودکان منجر شود. ضرر نبودن مادر ممکن است تأثیر مخربی بر خانواده‌ها داشته باشد، به ویژه آن‌هایی که از نظر مالی ثبات ندارند؛ زیرا رفاه خانواده اغلب به‌طور کامل به بقای مادر بستگی دارد.

واکسیناسیون اغلب به عنوان دروازه‌ای برای مراقبت‌های بهداشتی گسترده‌تر عمل می‌کند. وقتی کارکنان بهداشتی برای واکسینه‌کردن کودکان به جامعه‌ای وارد می‌شوند، می‌توانند مسیر رشد کودکان دیگر (غیر از آن‌هایی که واکسینه می‌شوند) و مسائل تغذیه‌ای را ارزیابی کنند، مکمل‌های ویتامین آ را در موارد کمبود تهیه، قرص‌های کرم‌زدایی را توزیع، بیماری‌های منتقل‌شونده از طریق پشه را کنترل و نیازهای دیگر را بررسی کنند. نگوین توضیح می‌دهد که بازدیدهای واکسیناسیون فرصتی عالی برای پرسیدن در مورد سایر نگرانی‌های بهداشتی است؛ مانند اینکه آیا خانواده‌ها از توری تخت برای محافظت دربرابر پشه استفاده می‌کنند یا نیاز به حمایت در برنامه‌ریزی برای خانواده دارند یا خیر. میچل اضافه می‌کند که مکالمات می‌تواند باعث تماس مستقیمی بین سرپرستان خانواده و کارکنان بهداشتی شود که در غیر این صورت اتفاق نمی‌افتاد.

روتاری بین‌الملل، کلوپ سرویس بین‌المللی، در سال ۱۹۸۵ برنامه‌ی پولیو‌پلاس خود را راه‌اندازی کرد که از کمپین‌های واکسیناسیون به عنوان شروعی برای سایر مداخلات بهداشتی استفاده می‌کرد. روتاری و شریکان آن باعث پیشرفت‌ و تقویت سیستم‌های بهداشتی کشورها شدند. تقویت سیستم‌های آزمایشگاهی، سیستم نگهداری و حمل‌و‌نقل یخچالی برای نگهداری واکسن و نظارت بر بیماری‌ها برای ریشه‌کنی فلج‌ اطفال نیز سیستم‌های سلامت کلی را تقویت کرد. لوین می‌گوید: «ایمن‌سازی نوآوری‌ای است که نوآوری‌های دیگر را به همراه دارد.»

واکسن‌ها به کشورهایی با منابع کمتر، کمک می‌کند از خود در برابر بیماری محافظت کنند. همه‌گیری‌ها معمولا بیشتر مناطق فقیرتر را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند؛ مانند همه‌گیری ابولا در سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ که به شدت به سیستم‌های بهداشتی آفریقای غربی آسیب رساند. به لطف ساخت واکسن ابولا، شیوع‌های بعدی نسبتا کمتر بوده است. به‌طور مشابه، واکسن‌های آبله میمون، وبا، تب زرد، بیماری مننگوکوک و ابولا اکنون به مدیریت شیوع بیماری کمک می‌کنند. Gavi به ایجاد و نگهداری ذخایر واکسن‌ها کمک می‌کند تا کشورهای آسیب‌دیده بتوانند منابع بیشتری را روی سایر مسائل بهداشتی مانند بیماری‌های مزمن، سرطان و HIV متمرکز کنند.

در اواخر سال ۲۰۱۹، زمانی که کروناویروسی جدید در ووهان چین شناسایی شد و یکی از بزرگ‌ترین و مرگبارترین همه‌گیری‌های قرن اخیر را آغاز کرد، همه منتظر یک راه‌حل بودند: واکسن.

کووید-۱۹ به کشورهای فقیرتر و جوامع محروم بیشترین ضربه را زد، هم از نظر سلامت و هم از نظر تأثیر اقتصادی. واکسن کووید به سرعت به حیاتی‌ترین و عادلانه‌ترین راه‌حل تبدیل شد.

مقامات Gavi، یونیسف، سازمان جهانی بهداشت و بنیاد ائتلاف برای نوآوری‌های آمادگی همه‌گیری (CEPI) با همکاری یکدیگر، دسترسی جهانی واکسن‌های کووید-۱۹ (به‌طور مخفف کوواکس) را برای سرعت‌بخشیدن به ساخت واکسن کووید و اطمینان از دسترسی عادلانه هر کشور ایجاد کردند. تنها در دو سال، کوواکس نزدیک به دو میلیارد واکسن را به بیش از ۱۴۰ کشور تحویل داد که سریع‌ترین و موثرترین عرضه‌ی بهداشت عمومی در تاریخ را به خود اختصاص داد. مطالعه‌ای تخمین زد که واکسن‌های کووید از ۱۹.۸ میلیون مرگ در سراسر جهان جلوگیری کرد که ۷.۴ میلیون نفر از آن‌ها در کشورهای تحت حمایت کوواکس بودند.

اگرچه کوواکس در تحویل واکسن موفق بود، توزیع همیشه منصفانه نبود. کشورهای ثروتمندتر واکسیناسیون سریع مردم خود را در اولویت قرار دادند و برای تقسیم دوز با کشورهای فقیرتر صبر نکردند، حتی اگر آن کشورها افراد در معرض خطر بالاتری داشتند. از این رفتار به عنوان «ناسیونالیسم واکسنی» یاد می‌شود که کشورها به جای کمک به افراد نیازمند، روی خود تمرکز می‌کنند.

ناسیونالیسم واکسنی به یافتن راه‌های جدیدی برای بهبود دسترسی به واکسن در طول همه‌گیری‌های آینده، به‌ویژه در آفریقا منجر شد. قاره‌ی آفریقا دسترسی محدود به واکسن‌ها و گزینه‌های تولید واکسن محلی کمی داشت. در پاسخ، مراکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های آفریقا، همراه با سایر سازمان‌ها، قصد دارد تا ۶۰ درصد واکسن‌های آفریقا را تا سال ۲۰۲۴۰ تولید کند و خودکفا شود و Gavi یک برنامه‌ی ۱٫۲ میلیارد دلاری را برای کمک به ایجاد این ظرفیت راه‌اندازی می‌کند.

در تقریباً ۲۵ سالی که از راه‌اندازی Gavi می‌گذرد، این اتحادیه توانسته پیشرفت قابل‌توجهی در پیشبرد عدالت در تولید واکسن داشته باشد. در سال ۲۰۰۰، چهار مورد از پنج تامین‌کننده‌ی واکسن Gavi در کشورهای ثروتمند بود. امروزه بیشتر ۲۰ تامین‌کننده‌ی آن در کشورهای در‌حال‌توسعه مستقر هستند. برکلی، مدیر عامل سابق Gavi می‌گوید: «این [تامین واکسن در کشورهای درحال‌توسعه] بازاری را برای تولید در مقیاس بزرگ و کم‌هزینه در هند، برزیل، چین و اندونزی باز کرد.»

اطمینان از رسیدن واکسن‌ها به افرادی که بیشتر به آن نیاز دارند بسیار دشوار خواهد بود. کارکنان بهداشتی، مانند لاجا در سودان جنوبی، باید کودکانی را که هنوز هیچ واکسنی دریافت نکرده‌اند (کودکان با دوز صفر)، پیدا و واکسینه کنند. کشورهای کم‌درآمد نیز برای تحقق این امر به تامین بودجه و ایجاد زیرساخت‌های لازم نیاز دارند. لاجا و دیگران باید به مردم آموزش دهند تا ترس، مانعی از دسترسی به واکسن نشود.

لاجا در مورد اینکه چگونه واکسن‌ها بر جامعه‌ی او تأثیر می‌گذارد، هیجان‌زده است. در روستاهایی که او بازدید می‌کند، والدین برای ملاقات با او مسافت زیادی را پیاده‌روی می‌کنند؛ زیرا می‌دانند که واکسن برای فرزندانشان چقدر مهم است. به گفته‌ی میچل از بنیاد گیتس، مردم هنوز هم حاضرند همه چیز را کنار بگذارند و ساعت‌ها سفر کنند تا فرزندان خود را واکسینه کنند.

واکسن‌ها بارها و بارها ثابت کرده‌اند که یکی از مهم‌ترین ابزارهای ما برای ارتقای برابری سلامت و نجاتِ جان انسان‌ها هستند. از پیروزی ریشه‌کنی آبله گرفته تا نبرد مداوم علیه مالاریا و تلاش‌های جهانی در طول همه‌گیری کووید، ایمن‌سازی همچنان از آسیب‌پذیرترین افراد محافظت می‌کند. اما فراتر از اعداد و علم، واکسن‌ها نماد امید، عزم و اتحاد در سراسر جهان هستند. واکسن‌ها به ما نشان می‌دهند که با ابزار، مراقبت و تعهد مناسب، حتی چالش‌برانگیزترین نابرابری‌های سلامت را می‌توان برطرف کرد.

کار بسیاری مانده است؛ دستیابی به کودکان با دوز صفر، توانمندسازی کارکنان بهداشتی و بهبود دسترسی، تلاش زیادی را می‌طلبد. اما درست مانند آن دسته از والدینی که در سودان جنوبی کیلومترها پیاده‌روی می‌کنند تا فرزندان خود را واکسینه کنند، ما نیز باید جلو برویم. سفر به سمت برابری سلامت ممکن است طولانی باشد، اما آینده‌ای که نوید آن را می‌دهد ارزش هر قدمی را دارد.