پناهگاه سنگی ۱۵۰هزار ساله در تاجیکستان، محل ملاقات انسان‌تباران باستانی بوده است

باستان‌شناسان پناهگاه سنگی جدیدی را در امتداد رودخانه‌ای در تاجیکستان کشف کرده‌اند که آثار باقیمانده از انسان‌های باستانی در آن، گویای قدمتی حدوداً ۱۳۰ هزار ساله است. این کشف حیرت‌انگیز نشان می‌دهد که نئاندرتال‌ها، دنیسوواها و انسان‌های امروزی، در طولانی‌مدت از این مکان به عنوان توقفگاه در مسیر مهاجرت‌های باستانی خود استفاده می‌کردند.

محققان از مدت‌ها پیش می‌دانند خویشاوندان نزدیک انسان‌های امروزی در عصر سنگ، از مسیر موسوم به «راهروی کوهستانی آسیای داخلی» (IAMC) در آسیای مرکزی گذر کردند. سال‌هاست که در این منطقه بقایای نئاندرتال‌ها و همچنین، شواهدی از حضور دنیسوواها و انسان‌های امروزی کشف شده است و از آن به عنوان نقطه‌ای یاد می‌شود که این سه گروه مهم انسانی، می‌توانستند با هم دیدار و تعامل داشته باشند.

یوسی زایدنر، نویسنده‌ی اصلی مطالعه و استاد ارشد در مؤسسه باستان‌شناسی دانشگاه عبری اورشلیم می‌گوید: «این منطقه احتمالاً به عنوان مسیر مهاجرت گونه‌های انسانی مختلف، مانند هومو‌ساپینس‌های مدرن (انسان‌های خردمند)، نئاندرتال‌ها و دنیسوواها که ممکن است حتی با یکدیگر همزیستی داشته باشند، به کار رفته است. هدف ما از این پژوهش، کشف انسان‌های ساکن در این نقاط از آسیای مرکزی و همچنین درک بهتر از تعاملات آن‌ها با یکدیگر است.»

زایدنر و همکارانش برای پی‌بردن به پاسخ پرسش‌هایشان، به بررسی مکان‌های متعلق به عصر سنگ در امتداد رود زرافشان، یکی از رودخانه‌های اصلی آسیای مرکزی، پرداختند. آن‌ها دو مکان از عصر سنگ را کشف کردند که هر کدام از آن‌ها لایه‌های گوناگونی از سکونتگاه‌های انسانی را دربرداشتند؛ نشانه‌ای از اینکه انسان‌های مختلف در دوره‌های زمانی مختلف، در این مکان‌ها زندگی کرده‌اند.